Tôm hùm nước ngọt (hay còn gọi là tôm hùm đất, tôm hùm Trung Quốc, tên khoa học Procambarus clarkii) là loại sinh vật ngoại lai có nguy cơ xâm hại; không được phép sản xuất, kinh doanh tại Việt Nam. Tại Khánh Hòa, tuy chưa phát hiện nhưng cơ quan chức năng đang tăng cường kiểm soát nhằm chống loại động vật ngoại lai này xâm nhập vào tỉnh.
Chưa phát hiện
Ông Nguyễn Trọng Chánh - Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản cho biết, đến thời điểm này, trên địa bàn tỉnh chưa phát hiện trường hợp nào nhập, buôn bán, nuôi loài tôm hùm nước ngọt. Hiện nay, Chi cục Thủy sản yêu cầu các địa phương chủ động triển khai các biện pháp nhằm kiểm soát chặt loại sinh vật ngoại lai nguy hiểm này. Lãnh đạo Thanh tra Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng cho biết, đến thời điểm này, thanh tra sở chưa ghi nhận thông tin nào về sự xuất hiện của tôm hùm nước ngọt trên địa bàn tỉnh.
 Tôm hùm nước ngọt là loài sinh vật ngoại lai nguy hại |
Dạo quanh nhiều khu vực buôn bán thủy hải sản trên địa bàn TP. Nha Trang như: chợ Bình Tân, Xóm Mới, chợ Đầm, chợ Vĩnh Hải; các khu vực có nhiều nhà hàng hải sản ở đại lộ Nguyễn Tất Thành, Trần Phú, khu vực Tháp Bà, Ba Làng, Hòn Rớ…, đến đâu, chúng tôi cũng nhận được cái lắc đầu của các chủ nhà hàng, chủ vựa hải sản khi hỏi mua tôm hùm nước ngọt. Ông Nguyễn Cảnh Nguyên - chủ một vựa hải sản trên đại lộ Nguyễn Tất Thành (TP. Nha Trang) cho biết: “Gần đây, có một số người vì tò mò mà tìm đến vựa hải sản của chúng tôi để hỏi mua tôm hùm đất, nhưng đây là loại cấm buôn bán nên chúng tôi không nhập về. Ở Nha Trang, tôi chưa nghe có vựa hải sản nào bán loại tôm hùm nước ngọt này”.
Qua trao đổi với cán bộ phụ trách lĩnh vực thủy sản ở các địa phương: Cam Lâm, Ninh Hòa, Vạn Ninh..., được biết, các địa phương cũng chưa ghi nhận sự xuất hiện của tôm hùm nước ngọt.
Tăng cường kiểm soát
Tôm hùm nước ngọt có nguồn gốc từ Bắc Mỹ, đây là loài động vật ăn tạp, có khả năng thích nghi cao với môi trường (có thể sống ở cả môi trường nước ngọt, nước lợ), nhanh chóng thiết lập quần thể tại nơi chúng xuất hiện. Đây là loài sinh vật ngoại lai nguy hiểm, bởi chúng cạnh tranh môi trường sống, truyền bệnh cho các loài tôm bản địa. Do là loài ăn tạp nên loài này sẽ làm giảm quần thể thực vật thủy sinh, động vật không xương sống, động vật thân mềm, động vật lưỡng cư. Tôm hùm nước ngọt còn là loài có khả năng đào hang nên gây thiệt hại đối với hệ thống thủy lợi phục vụ nông nghiệp… Nhiều nước trên thế giới đã ghi nhận sự xâm lấn nguy hiểm của loài tôm hùm nước ngọt như: Trung Quốc, Nhật Bản, Ai Cập, Pháp, Ý, Bồ Đào Nha, Kenya…
Nhằm bảo vệ đa dạng sinh học, môi trường và tránh tác động xấu đến sản xuất nông nghiệp, mới đây, UBND tỉnh đã có công văn chỉ đạo việc tăng cường kiểm soát loài tôm hùm nước ngọt. Cụ thể, UBND tỉnh giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với các sở: Tài nguyên và Môi trường, Công Thương, Thông tin và Truyền thông, Cục Quản lý thị trường, UBND các huyện, thị xã, thành phố và các cơ quan, ban, ngành liên quan chủ động triển khai các biện pháp để kiểm soát loài tôm hùm nước ngọt.
Ông Nguyễn Trọng Chánh cho biết, hiện nay, ngành Thủy sản đang phối hợp với các đơn vị, địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến tác hại của loài tôm hùm nước ngọt đối với môi trường và đa dạng sinh học; tăng cường kiểm tra, kiểm soát để ngăn chặn loài này xâm nhập vào địa bàn tỉnh. Trường hợp phát hiện có tôm hùm nước ngọt phát tán ra môi trường phải tiến hành ngay việc khoanh vùng, cô lập và diệt trừ. Các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh loài tôm hùm nước ngọt sẽ bị xử lý nghiêm… Tuy nhiên, khó khăn hiện nay là tôm hùm nước ngọt đã xuất hiện ở một số địa phương trong nước, việc mua bán trên mạng khá dễ dàng nên nguy cơ loài tôm nguy hại này xâm nhập vào địa bàn Khánh Hòa là rất cao.
HẢI LĂNG
