Các xã đạt được rất ít tiêu chí
Sau hơn 5 năm triển khai xây dựng NTM, diện mạo xã Sông Cầu đã có nhiều thay đổi, cơ sở vật chất được đầu tư, đời sống của người dân ngày càng cải thiện… Được biết, Sông Cầu được chọn là xã điểm để đầu tư xây dựng NTM. Giai đoạn 2016 - 2020, xã tiếp tục là một trong những địa phương được chú trọng đầu tư để đạt chuẩn NTM. Tuy nhiên, quá trình xây dựng NTM của xã gặp không ít khó khăn. Theo ông Nguyễn Ngọc Hoa - Chủ tịch UBND xã Sông Cầu, đến tháng 5-2017, địa phương mới đạt được 12 trong tổng số 19 tiêu chí xây dựng NTM. Trong 7 tiêu chí chưa đạt, khó nhất là tiêu chí thu nhập. Bên cạnh đó, các tiêu chí về cơ sở vật chất cần có nguồn vốn để tập trung đầu tư. Trong năm 2017, xã phấn đấu đạt thêm 3 tiêu chí nữa là tổ chức sản xuất, quy hoạch và trường học; địa phương cũng đang tìm mọi biện pháp phát triển sản xuất để nâng cao thu nhập cho người dân. Tuy còn nhiều khó khăn nhưng xã Sông Cầu vẫn đặt mục tiêu phấn đấu hoàn thành xây dựng NTM vào năm 2019.
Với những địa phương không thuộc diện xã điểm được chú trọng đầu tư, việc hoàn thành các tiêu chí xây dựng NTM còn khó khăn gấp bội. Bà Xà Liên - Phó Chủ tịch UBND xã Cầu Bà chia sẻ: “Ngoài khó khăn chung của những địa phương miền núi trong xây dựng NTM, hiện nay, 2 vấn đề nan giải nhất của xã là việc nâng cao thu nhập cho người dân và thực hiện tiêu chí về môi trường”. Theo bà Liên, kinh tế của người dân địa phương chủ yếu phụ thuộc vào nương rẫy, thu nhập rất thấp. Để phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập, xã đã thông báo, phổ biến đến người dân chính sách của UBND tỉnh về hỗ trợ phát triển sản xuất nông nghiệp và dịch vụ nông thôn giai đoạn 2017 - 2020, qua đó rất nhiều hộ muốn tiếp cận để phát triển sản xuất nhưng không có đủ vốn đối ứng để thực hiện các mô hình. Ngoài ra, diện tích đất sản xuất của người dân khá manh mún nên không thể tiếp cận được chính sách. Về vấn đề môi trường, do người dân trên địa bàn chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số, ý thức xây dựng cảnh quan môi trường chưa cao, chăn nuôi theo hình thức thả rông nên chưa đảm bảo vệ sinh. Bên cạnh đó, hiện nay, do hệ thống cấp nước sinh hoạt tự chảy của xã bị hỏng, xuống cấp nên tỷ lệ người dân được sử dụng nước hợp vệ sinh còn thấp… Qua rà soát, đến tháng 6-2017, xã mới đạt được 7 trong tổng số 19 tiêu chí xây dựng NTM mới.
Nhiều địa phương khác trên địa bàn huyện Khánh Vĩnh có số tiêu chí đạt rất thấp so với bộ tiêu chí mới về xây dựng NTM. Trong đó, chỉ có xã Sông Cầu đạt 12 tiêu chí, 12 xã còn lại đều đạt dưới 10 tiêu chí. Xã Khánh Phú đạt 4 tiêu chí; các xã: Khánh Trung, Giang Ly, Sơn Thái mới đạt 5 tiêu chí; các xã: Liên Sang, Khánh Thượng, Khánh Thành, Khánh Hiệp mới đạt 6 tiêu chí… Thậm chí đến tháng 6-2017, các tiêu chí: môi trường và an toàn thực phẩm, trường học, thu nhập, trên địa bàn huyện chưa có địa phương nào đạt. Các tiêu chí: giao thông nông thôn, nhà ở dân cư… đến nay mới chỉ có xã Sông Cầu đạt được.
Còn những tồn tại, vướng mắc
Theo nhận định của Ban chỉ đạo Chương trình xây dựng NTM huyện Khánh Vĩnh, quá trình xây dựng NTM trên địa bàn huyện vẫn còn những tồn tại, vướng mắc cần được khắc phục; một số chính sách triển khai chậm, thiếu sự đồng bộ nên các địa phương gặp khó khăn trong quá trình triển khai. Nguồn vốn đầu tư còn hạn chế, chưa được phân bổ kịp thời để triển khai theo kế hoạch. Bên cạnh đó, công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm và chuyển dịch cơ cấu lao động tại các xã chưa được thực hiện tốt, địa phương chưa xác định được thế mạnh của mình để tập trung phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập cho người dân. Các mô hình sản xuất được đầu tư nhưng việc tổ chức triển khai nhân rộng mới chỉ dừng lại ở một nhóm nhỏ tham gia, chưa có sự lan tỏa…
Theo ông Lê Văn Hoa - Phó Chủ tịch UBND huyện Khánh Vĩnh, thời gian tới, huyện tiếp tục tập trung thực hiện tiêu chí thu nhập và phát triển sản xuất thông qua việc cụ thể hóa đề án xác định cây trồng chủ lực trên địa bàn huyện. Bên cạnh đó, tiếp tục hỗ trợ để nhân rộng các mô hình liên kết sản xuất đạt hiệu quả cao, thông qua việc liên kết với doanh nghiệp để tạo đầu ra cho sản phẩm, gắn du lịch với phát triển kinh tế nhằm nâng cao giá trị hàng hóa. Các địa phương tiến hành rà soát, đánh giá từng tiêu chí xây dựng NTM, trên cơ sở thực tiễn để triển khai cho phù hợp…
