Trong kết luận thanh tra mới đây, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa yêu cầu kiểm điểm sai phạm của các tổ chức, cá nhân tại các sở, ngành và địa phương vì đã tham mưu thu hồi sai quy định đối với dự án trên địa bàn TP. Nha Trang.
Cho tiếp tục thực hiện dự án
Theo tài liệu của cơ quan chức năng, dự án Khu dân cư sinh thái Vườn Tài được UBND tỉnh thỏa thuận địa điểm cho Công ty TNHH Thương mại Quang Thanh làm chủ đầu tư từ tháng 10-2011, với tổng diện tích hơn 15ha, vốn đầu tư dự kiến hơn 40 tỷ đồng. Từ tháng 12-2013 đến tháng 3-2017, dự án không triển khai theo các nội dung đã cam kết. Đến tháng 4-2017, dự án được phép tiếp tục triển khai theo ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh. Tháng 7-2017, UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan chuyên môn và UBND TP. Nha Trang tham mưu hướng đề xuất UBND tỉnh xử lý thu hồi dự án theo đúng trình tự quy định của pháp luật. Nguyên nhân là do Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh báo cáo có một số dấu hiệu xác định nhà đầu tư không đảm bảo năng lực tài chính để thực hiện dự án.
Đến ngày 20-11-2017, UBND tỉnh có văn bản chỉ đạo Sở Kế hoạch - Đầu tư (KH-ĐT) chủ trì, phối hợp với sở, ngành liên quan, Công an tỉnh và UBND TP. Nha Trang khẩn trương tham mưu theo quy định. Trên cơ sở thống nhất với các ngành và làm việc với nhà đầu tư, ngày 15-12-2017, Sở KH-ĐT có văn bản xác định nhà đầu tư không giải trình được năng lực tài chính cũng như khả năng thỏa thuận được đất để thực hiện dự án và tham mưu UBND tỉnh xem xét, chấm dứt thực hiện dự án, thu hồi giấy chứng nhận đầu tư. Kết luận thanh tra nêu rõ: “Việc đề xuất giải quyết nêu trên là không thống nhất trong công tác tham mưu và chưa chặt chẽ chứng cứ pháp lý”.
Từ kết luận trên, UBND tỉnh cho phép Công ty TNHH Phúc Hậu Tứ Hải (nay là Công ty Đầu tư Phúc Hậu) thực hiện dự án Khu dân cư sinh thái Vườn Tài theo hướng được điều chỉnh hoặc gia hạn thời hạn thực hiện với thời gian tối đa vận dụng theo quy định tại Khoản 3 Điều 46 Luật Đầu tư năm 2014. UBND tỉnh xác định đây là dự án chậm tiến độ, do đó, chủ đầu tư phải thực hiện việc ký quỹ để bảo đảm thực hiện dự án theo quy định.
Xử lý các tổ chức, cá nhân
Kết luận thanh tra cũng chỉ ra nhiều thiếu sót và trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong vai trò tham mưu cho UBND tỉnh về dự án Khu dân cư sinh thái Vườn Tài. Cụ thể, Sở KH-ĐT đã không kiểm tra nguyên nhân chậm tiến độ thực hiện dự án, không tham mưu trong việc điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư xin chuyển chủ dự án từ Công ty TNHH Phúc Hậu Tứ Hải sang Công ty Cổ phần Bất động sản Quang Thanh. Việc ủy quyền giữa Công ty TNHH Phúc Hậu Tứ Hải và Công ty TNHH Thương mại Quang Thanh là không đúng quy định nhưng không kịp thời phát hiện để hướng dẫn cho nhà đầu tư và tham mưu UBND tỉnh xử lý. Ngoài ra, Sở KH-ĐT trình UBND tỉnh cho phép gia hạn 24 tháng đối với dự án, nhưng sau đó lại đề nghị xem xét chấm dứt việc thực hiện dự án là không thống nhất trong công tác tham mưu. Trách nhiệm thuộc về lãnh đạo Sở KH-ĐT và ông Nguyễn Trường Sơn (Phó Trưởng phòng Doanh nghiệp, Kinh tế tập thể và tư nhân, nguyên Trưởng phòng Hợp tác đầu tư thời điểm năm 2012).
Đối với Sở Tài nguyên - Môi trường (TN-MT), việc cơ quan này tham mưu đối với quy định đất nông nghiệp do xã quản lý (đất 5%) để thực hiện dự án là không đảm bảo theo yêu cầu chỉ đạo của UBND tỉnh. Các báo cáo của Sở TN-MT không xác định rõ đất 5% là đủ hay không đủ điều kiện để đưa vào dự án theo luật định. Trách nhiệm thuộc về Chi cục trưởng Chi cục Quản lý đất đai và lãnh đạo Sở TN-MT. Đối với UBND TP. Nha Trang: không thống nhất trong việc tham mưu thu hồi đất với diện tích 15,1ha cho dự án. Trách nhiệm thuộc về lãnh đạo Phòng TN-MT và lãnh đạo UBND TP. Nha Trang.
Đối với Văn phòng UBND tỉnh, việc tham mưu UBND tỉnh hủy bỏ nội dung văn bản về chủ trương sử dụng tiền sử dụng đất dự án để đầu tư xây dựng tuyến đường giao thông số 74 lộ giới 35m là không đầy đủ; loại bỏ đất 5% ra ngoài dự án khi chưa có căn cứ để chấm dứt hoạt động dự án là không phù hợp; chưa tham mưu để UBND tỉnh có ý kiến chỉ đạo kịp thời về việc ký quỹ của nhà đầu tư từ đề nghị của Sở KH-ĐT. Trách nhiệm thuộc về Phòng Xây dựng - Nhà đất.
Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu giám đốc, thủ trưởng các cơ quan, đơn vị liên quan căn cứ nội dung kết luận thanh tra để tổ chức kiểm điểm, xử lý theo thẩm quyền đối với các cá nhân, tổ chức có liên quan; báo cáo kết quả cho UBND tỉnh.
Chủ đầu tư cũng vi phạm
Theo UBND tỉnh, quá trình thực hiện dự án (từ tháng 9-2011 đến tháng 8-2012) cho thấy: việc thành lập Công ty TNHH Phúc Hậu Tứ Hải làm chủ đầu tư dự án, bản chất chỉ nhằm để huy động vốn đầu tư từ Úc thông qua hình thức ủy quyền từ Công ty TNHH Thương mại Quang Thanh. Sau đó, Công ty TNHH Thương mại Quang Thanh đã thực hiện các thủ tục liên quan đến dự án bằng hình thức từ Công ty TNHH Phúc Hậu Tứ Hải ủy quyền lại. Việc làm trên không đúng về đại diện ủy quyền được quy định tại Điều 139 Bộ luật Dân sự năm 2005 và Khoản 3 Điều 141 Bộ luật Dân sự năm 2015.
Ngoài ra, việc thay đổi mục tiêu đầu tư từ khu dân cư sinh thái sang khu đô thị mới tuy đã được UBND tỉnh thống nhất tại một số văn bản, nhưng đây chỉ là về mặt chủ trương. Về pháp lý, chủ đầu tư đã không thực hiện các thủ tục điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư là sai quy định. Do đó, việc chuyển đổi mục tiêu trên, UBND tỉnh không công nhận vì không có căn cứ pháp lý. Việc chuyển đổi loại hình doanh nghiệp, thay đổi trụ sở… tuy không thay đổi pháp nhân nhưng nhà đầu tư không làm thủ tục điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư là sai quy định.
Với việc dự án chậm tiến độ hơn 3 năm (từ tháng 12-2013 đến tháng 3-2017), nhà đầu tư đã vi phạm quy định trên giấy chứng nhận đầu tư đã cam kết với UBND tỉnh. Tuy nhiên, trong giai đoạn này chỉ có việc kiểm tra thời điểm tháng 8-2013 xác định khối lượng đền bù đạt 80%. Ngoài ra, không có sự kiểm tra nào của các cơ quan chuyên môn của tỉnh để kịp thời tham mưu UBND tỉnh xử lý theo luật định. Trách nhiệm chính thuộc về chủ đầu tư và có phần trách nhiệm của Sở KH-ĐT trong việc không tham mưu kịp thời để UBND tỉnh xử lý việc vi phạm của nhà đầu tư về chậm tiến độ thực hiện dự án theo quy định của pháp luật.
Đối với dự án Trung tâm Thương mại - Khu nhà ở liên kế Phước Lợi được UBND tỉnh cấp giấy chứng nhận đầu tư lần đầu vào năm 2011, cho Công ty TNHH Thương mại Quang Thanh (nay là Công ty Cổ phần Bất động sản Quang Thanh) làm chủ đầu tư. Tính đến tháng 7-2018, chủ đầu tư được UBND tỉnh ban hành quyết định cho thuê đất, giao đất, chuyển mục đích sử dụng đất là 30.794,9m2; phần diện tích còn lại 12.705m2 (chiếm 30% nhu cầu của dự án) chưa thỏa thuận được. Kết luận thanh tra cho thấy, việc thực hiện công tác thu hồi đất của UBND TP. Nha Trang chậm, làm chậm công tác thu hồi đất theo ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh và ảnh hưởng đến tiến độ dự án. Chủ đầu tư cũng tự ý triển khai thi công tuyến đường khi không đầy đủ thủ tục quy định. Từ kết luận trên, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu UBND TP. Nha Trang khẩn trương phối hợp với các sở, ngành liên quan tham mưu UBND tỉnh ban hành bổ sung giá đất để tính toán chi phí bồi thường, khấu trừ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất mà nhà đầu tư phải nộp là 3,7 tỷ đồng; chỉ đạo Phòng TN-MT khẩn trương rà soát các hồ sơ do nhà đầu tư cung cấp để thực hiện các thủ tục đưa phần diện tích 12.705m2 vào danh mục dự án thu hồi đất, kế hoạch sử dụng đất hàng năm của thành phố để nhà đầu tư có căn cứ triển khai dự án.
Nhóm phóng viên