Thời gian qua, tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp khiến việc làm và thu nhập của nhiều người lao động (NLĐ) bị ảnh hưởng. Do đó, đã không ít NLĐ lựa chọn hưởng bảo hiểm xã hội (BHXH) một lần để có khoản chi tiêu trước mắt.
Lợi trước mắt, thiệt lâu dài
Theo lãnh đạo BHXH tỉnh, tính từ ngày 1-1 đến 20-4, toàn tỉnh đã có hơn 3.740 NLĐ làm thủ tục hưởng BHXH một lần với số tiền hơn 135 tỷ đồng, trong đó có hơn 300 người từ 50 tuổi trở lên. Chỉ riêng tháng 3-2020, số người nhận BHXH một lần tăng hơn 500 người so với cùng kỳ năm 2019. Nguyên nhân là do NLĐ mất việc gặp khó khăn khi tìm việc làm mới trong thời điểm dịch Covid-19. Họ mong muốn có một khoản chi tiêu trước mắt để trang trải cuộc sống. Việc NLĐ ra khỏi hệ thống BHXH là thực trạng đáng quan tâm, không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của chính họ mà còn ảnh hưởng đến mục tiêu, nỗ lực và quyết tâm của Chính phủ thực hiện an sinh xã hội cho toàn dân.
 Nhân viên bảo hiểm xã hội giải quyết thủ tục hưởng chế độ cho người lao động. |
Ông Lại Minh Dân, công nhân công ty chuyên sản xuất đồ song mây xuất khẩu đã làm hồ sơ hưởng BHXH một lần. Ông Dân chia sẻ, do dịch bệnh nên công ty gặp khó khăn, ông bị chấm dứt hợp đồng lao động. Không có thu nhập khiến cuộc sống của gia đình gặp nhiều khó khăn, vì thế ông quyết định nhận BHXH một lần. Ông Dân chia sẻ: “Dù được cán bộ bảo hiểm tư vấn sẽ thiệt thòi, nhưng tôi vẫn quyết định lấy BHXH một lần để có thêm một khoản tiền trang trải cuộc sống. Nếu sau này có việc làm, tôi sẽ tham gia lại BHXH”. Suy nghĩ của ông Dân là vậy, nhưng sau này nếu ông có việc làm mới và tham gia lại BHXH thì sẽ không được cộng nối thời gian đóng BHXH.
Ông Lê Hùng Chính - Phó Giám đốc quản lý điều hành BHXH tỉnh cho biết, việc nhận BHXH một lần sẽ khiến NLĐ thiệt hại từ 4 đến 5 lần so với việc tiếp tục đóng bảo hiểm để hưởng lương hưu sau này. Đơn vị đã tuyên truyền, tư vấn cho NLĐ không nên lựa chọn nhận BHXH một lần. Tuy nhiên, trước tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp làm ảnh hưởng đến đời sống, một bộ phận NLĐ chọn nhận BHXH một lần. Một khi NLĐ nhận BHXH một lần, khi về già họ sẽ không được hưởng lương hưu, đồng thời không có bảo hiểm y tế (BHYT) miễn phí. Vì vậy, NLĐ hãy cân nhắc kỹ càng khi lựa chọn nhận BHXH một lần, không nên vì cái lợi trước mắt mà bỏ lỡ cơ hội được hưởng lương hưu, trợ cấp, chế độ BHYT khi về già…
Có nhiều lựa chọn khác cho người lao động
Theo lãnh đạo Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, hiện nay, Nhà nước đã có nhiều chính sách để giúp NLĐ vượt khó. Do đó, nếu không may bị thất nghiệp, NLĐ nên đăng ký nhận trợ cấp thất nghiệp, trợ cấp học nghề. Theo quy định, khi chưa tìm được việc làm mới, NLĐ thất nghiệp khi đăng ký sẽ được hưởng trợ cấp thất nghiệp bằng 60% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp của 6 tháng liền kề trước khi thất nghiệp, tối đa không quá 5 lần mức lương cơ sở hoặc 5 lần mức lương tối thiểu vùng. Đồng thời, được hưởng chế độ BHYT theo quy định để khám, chữa bệnh BHYT khi không may ốm đau. Cùng với đó, được hỗ trợ học nghề (tối đa 1 triệu đồng/người/tháng); được hỗ trợ, tư vấn, giới thiệu việc làm miễn phí; được đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề. Đây có thể xem là “phao cứu sinh” của NLĐ trước những ảnh hưởng tiêu cực của dịch Covid-19, giúp đảm bảo phần nào đời sống của NLĐ.
Bên cạnh đó, hiện nay, Chính phủ đang triển khai gói hỗ trợ an sinh sẽ phần nào giúp NLĐ giảm bớt khó khăn do dịch bệnh. Đồng thời, các ngành chức năng của tỉnh đang khẩn trương rà soát, thống kê để sớm đưa gói hỗ trợ này đến đúng đối tượng. Do vậy, đợi dịch bệnh Covid-19 qua đi, NLĐ có cơ hội trở lại thị trường lao động, tiếp tục được đóng BHXH để cộng nối thời gian tính hưởng lương hưu sau này.
Theo ông Bùi Đăng Thành - Trưởng ban Chính sách pháp luật Liên đoàn Lao động tỉnh, khoản tiền đóng vào quỹ BHXH là của để dành, không mất đi mà ngược lại vẫn được cơ quan BHXH quản lý và đầu tư tăng trưởng. Người tham gia có thể bảo lưu thời gian đóng BHXH để khi có điều kiện thì tiếp tục tham gia BHXH bắt buộc hoặc tham gia BHXH tự nguyện với sự hỗ trợ của Nhà nước thay vì rút BHXH một lần. Do vậy, NLĐ cần cân nhắc, không lựa chọn BHXH một lần để đảm bảo an sinh xã hội cho bản thân, nhất là khi hết tuổi lao động. “Hưởng BHXH một lần cũng là một quyền lợi nhưng ở lại hệ thống BHXH lâu hơn sẽ được hưởng nhiều quyền lợi tốt hơn. Quyền quyết định là của NLĐ, nhưng chúng tôi khuyến nghị NLĐ tham gia lâu dài để hưởng hưu trí với chế độ dài hơi hơn”, ông Thành chia sẻ.
VĂN GIANG
