Những năm gần đây, diện tích vùng mía liên tục giảm khiến các nhà máy đường đứng trước nguy cơ thiếu hụt nguyên liệu. Để ổn định sản xuất lâu dài, Vietsugar (Công ty Cổ phần Đường Việt Nam) đã đưa ra nhiều chính sách nhằm phát triển, mở rộng và nâng cao năng suất cho vùng mía.
Hàng loạt chính sách hỗ trợ
Nhiều năm liên tục giá mía thấp, tình hình nắng hạn kéo dài khiến cho vùng nguyên liệu của Vietsugar liên tục tụt giảm. Niên vụ sản xuất 2020 - 2021, vùng nguyên liệu mía công ty thu mua chỉ còn 4.900ha, trong đó 3.900ha được công ty đầu tư, bảo hiểm giá thu mua. Trong khi đó, hiện nhà máy của Vietsugar có công suất 8.000 tấn mía/ngày. Với công suất này, mỗi niên vụ cần khoảng 600 - 700 ngàn tấn mía nguyên liệu, tương đương với khoảng 12.000ha mía. Chính vì vậy, công ty xác định việc khôi phục, mở rộng vùng nguyên liệu là nhiệm vụ sống còn trong sách lược kinh doanh của công ty. Theo kế hoạch, niên vụ 2021 - 2022, Vietsugar phát triển vùng nguyên liệu lên 5.200ha diện tích mía đầu tư và dự kiến tổng sản lượng thu mua đạt hơn 300 ngàn tấn.
 Các kỹ sư của Vietsugar trao đổi kỹ thuật với người trồng mía. |
Ông Lê Văn Hồng - Giám đốc Phát triển Vùng nguyên liệu Vietsugar cho biết, vùng nguyên liệu tụt giảm đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến Vietsugar nói riêng và các nhà máy đường trong khu vực Nam Trung Bộ nói chung. Để đảm bảo mía cho nhà máy hoạt động, thời gian qua, công ty đã nỗ lực đưa ra nhiều giải pháp để phát triển vùng nguyên liệu. Trong đó, quy hoạch lại các vùng chuyên canh trồng mía trọng điểm, ưu tiên đầu tư khôi phục vùng nguyên liệu mía tại tỉnh Khánh Hòa, nhất là vùng có chủ động nước tưới. Đồng thời, Vietsugar tăng cường công tác hỗ trợ kỹ thuật cho người trồng mía, thông qua hợp tác với các chuyên gia trong và ngoài nước.
Vietsugar cũng đang đẩy mạnh chính sách đầu tư vốn cho những hộ trồng mới và chăm sóc mía; cam kết mua 100% sản lượng mía của người dân đã ký hợp đồng với công ty. Trong niên vụ 2020 - 2021, mặc dù giá mua mía tối thiểu là 850.000 đồng/tấn, nhưng căn cứ vào thị trường, công ty đã thu mua với giá 1 triệu đồng/tấn mía 10CCS (chữ đường), tăng 150.000 đồng/tấn so với niên vụ trước. Từ niên vụ 2019 - 2020 đến nay, những hộ trồng mía gần nhà máy còn được hỗ trợ thêm 25.000 đồng/tấn mía. Niên vụ 2021 - 2022, Vietsugar tiếp tục hỗ trợ cho các hộ trồng mía trên diện tích đất khai hoang hoặc từ đất chuyển đổi loại cây trồng khác với mức 2 triệu đồng/ha và đầu tư miễn phí cho người dân bã bùn để chăm sóc mía.
Hiệu quả bước đầu
Với hàng loạt chính sách hỗ trợ cho người trồng mía, ngay niên vụ 2020 - 2021 đã đem lại những hiệu quả bước đầu. Giá thu mua mía tăng, năng suất tăng khiến cho người dân an tâm canh tác. Ông Lê Đình Út (xã Cam Hiệp Nam, huyện Cam Lâm) cho biết, gia đình ông có 10ha mía. Nhờ vào chính sách hỗ trợ của Vietsugar nên vùng mía được đầu tư hệ thống tưới, năng suất đạt 60 - 70 tấn/ha. “Với giá bán mía 1 triệu đồng/tấn như hiện nay cho Vietsugar (cao hơn niên vụ trước 160 ngàn đồng/tấn), mỗi héc-ta gia đình tôi có lãi khoảng 20 triệu đồng. Ngoài ra, tôi còn được nhà máy đường đầu tư tiền chăm sóc, hỗ trợ bã bùn và một số chính sách hỗ trợ khác nên năng suất mía tăng cao, chữ đường đảm bảo. Với sản lượng và giá như thế này, chắc chắn người dân sẽ quay về với cây mía”, ông Út chia sẻ.
 Người dân đã bắt đầu áp dụng cơ giới hóa trong canh tác mía. |
Tương tự, gia đình ông Nguyễn Tấn Nhựt (xã Ninh Quang, thị xã Ninh Hòa) cũng được Vietsugar áp dụng nhiều chính sách hỗ trợ để cơ giới hóa tư liệu sản xuất và hệ thống tưới nước, đào 4 ao để chủ động nguồn nước tưới cho mía trong mùa khô. Với 40,67ha mía, niên vụ vừa qua gia đình đã thu hoạch được hơn 2.000 tấn bán cho nhà máy đường. “Nhờ bán mía giá 1 triệu đồng/tấn nên gia đình tôi đã có lãi. Nếu những năm tới, giá mía được duy trì ở mức này thì chúng tôi hoàn toàn an tâm gắn bó với cây mía”, ông Nhựt cho hay.
Ông Hồ Nhẫn - Tổng Giám đốc Vietsugar cho biết, chiến lược phát triển vùng nguyên liệu mía của Vietsugar đã được hoạch định dựa trên sự thành công và kinh nghiệm của Vinamilk (cổ đông chính của Vietsugar) trong việc phát triển vùng chăn nuôi bò sữa. Trước mắt đã đem lại một số tín hiệu khả quan, tuy nhiên đây mới là bước đầu. Về lâu dài, cùng với các chính sách trên, Vietsugar triển khai các chương trình tập huấn kỹ thuật canh tác mía, hội thảo thử nghiệm các giống mía mới. Trong năm 2021, công ty sẽ hợp tác với một tập đoàn của Nhật Bản để thực hiện khảo nghiệm thí điểm tại các vùng nguyên liệu mía đường. Mục tiêu để tìm ra quy trình canh tác phù hợp, tiên tiến và các biện pháp cung cấp dinh dưỡng cho cây mía trên từng vùng nguyên liệu. Hỗ trợ, kết nối, giới thiệu cho nông dân các mô hình trồng mía tiên tiến, cho năng suất, chất lượng cao, tiết giảm chi phí trồng mía nhằm đem lại lợi nhuận cao. Ngoài ra, công ty còn triển khai dự án đầu tư máy móc thiết bị nông nghiệp, để áp dụng cơ giới hóa trong các khâu trồng và chăm sóc mía nhằm thay thế dần phương pháp trồng mía thủ công, tránh phụ thuộc vào nguồn lao động đang ngày càng khan hiếm.
Nhật Minh
