Tăng cường quản lý quỹ đất và cấp đất tái định cư
Theo lãnh đạo UBND thành phố, địa phương đã thực hiện tương đối tốt công tác liên quan đến quản lý các khu TĐC. Việc giao đất TĐC đảm bảo đúng chính sách, pháp luật và tiêu chí, đảm bảo nguyên tắc bố trí TĐC của từng dự án do Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và TĐC phê duyệt. Thành phố cũng đã ban hành nhiều văn bản liên quan đến công tác quản lý, cấp đất TĐC. Về bố trí đất TĐC, trước năm 2013, Hội đồng bồi thường chỉ định cụ thể các lô đất nên xảy ra tình trạng người dân khiếu nại nhiều. Những năm gần đây, Hội đồng bồi thường yêu cầu chủ đầu tư phải đưa ra phương án tổng thể TĐC dự kiến; sắp xếp thứ tự ưu tiên theo từng đợt; lấy ý kiến người dân. Trên cơ sở đó, Hội đồng bồi thường thành phố xem xét, phê duyệt phương án tổng thể, sau đó phê duyệt phương án chi tiết cho từng đợt để người dân tự chọn. Từ khi thực hiện quy trình này, hầu như không còn khiếu kiện của người dân về bố trí lô đất TĐC.
Hiện nay, thành phố quản lý 31 khu TĐC, trong đó có 22 khu TĐC được đầu tư từ ngân sách nhà nước, 9 khu TĐC do các chủ đầu tư dự án thực hiện. Theo lãnh đạo Trung tâm Phát triển quỹ đất thành phố, đến cuối tháng 12-2017, có tổng số 1.513 lô đất còn trống; trong đó, có 654 lô thuộc giai đoạn 2 của khu TĐC Phước Hạ (xã Phước Đồng) chưa có cơ sở hạ tầng, còn lại thực tế 859 lô gồm: 603 lô ở các khu TĐC của UBND thành phố, 256 lô ở khu TĐC của các chủ đầu tư. Từ năm 2015 đến 2017, thành phố đã bố trí TĐC các dự án như: Dự án Tôn tạo cảnh quan đồi Trại Thủy có tổng số 233 hộ bị ảnh hưởng, trong đó có 224 hộ được cấp đất TĐC. Dự án Khu dân cư cồn Tân Lập có tổng số 938 hộ bị ảnh hưởng, 927 hộ được cấp đất TĐC. Dự án Cơ sở hạ tầng khu dân cư tổ 32-33 phường Vĩnh Thọ có 69 hộ bị ảnh hưởng, trong đó 59 hộ được TĐC.
Trong 3 năm, thành phố đã cấp 1.565 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân sau khi đã giao đất TĐC. Về quản lý đất công, TP. Nha Trang là đơn vị đầu tiên trong tỉnh lập hồ sơ quản lý đất công và sắp tới sẽ triển khai các bước tiếp theo để tăng cường hơn nữa công tác quản lý đất công.
Một số khó khăn, vướng mắc
Trung tâm Phát triển quỹ đất thành phố đã thường xuyên phối hợp kiểm tra, rà soát mốc giới của các khu TĐC. Tuy nhiên, thực tế mốc giới bị mất khá nhiều. Việc quản lý tại các địa phương còn buông lỏng dẫn đến tình trạng đổ đất, đá, xà bần, rác… Qua khảo sát thực địa tại một số khu TĐC cho thấy, tại khu TĐC Hòn Rớ 2 không có cắm mốc các thửa đất, một số lô có ghi số lô đất bằng sơn màu đỏ trên vỉa hè đường. Khu TĐC Phước Hạ không có cắm mốc, chỉ có sơn vạch màu đỏ trên vỉa hè đường; đoạn đường vào khu TĐC (từ Đại lộ Nguyễn Tất Thành đi vào thôn Phước Lợi) bị hư hỏng, nhiều ổ gà, khó khăn trong việc đi lại. Tại khu TĐC Đất Lành, một số lô đất có cắm mốc bằng trụ bê tông; một số lô khác không có cắm mốc, các thửa đất cây cỏ mọc nhiều, các tuyến đường xung quanh đất, đá tràn lên mặt đường và hư hỏng.
Hiện nay, công tác quản lý quỹ đất và cấp đất TĐC vẫn còn một số khó khăn như: nhu cầu TĐC của các dự án trên địa bàn thành phố rất lớn do các dự án triển khai đồng loạt, quỹ đất hiện có chưa đủ khả năng đáp ứng hoặc vị trí khu vực TĐC chưa tương xứng với vị trí giải tỏa. Bên cạnh đó, cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội các khu TĐC chưa đồng bộ; vị trí khu TĐC chưa phù hợp với ngành nghề sinh sống của các hộ như: nghề biển, sản xuất nông nghiệp…
Ông Nguyễn Lê Đình Trị - Chủ tịch HĐND TP. Nha Trang, Trưởng đoàn giám sát đề nghị, thành phố tiếp tục tăng cường công tác quản lý đất công; quan tâm nắm tình hình người dân sau TĐC để thực hiện tốt hơn công tác quản lý dân cư; có cơ chế tham gia giám sát để đảm bảo chất lượng cơ sở hạ tầng các khu TĐC; quan tâm đầu tư hoàn thiện công viên Đất Lành để phục vụ người dân khu TĐC Đất Lành. Đoàn giám sát cũng ghi nhận những khó khăn, vướng mắc và kiến nghị của UBND thành phố để kiến nghị cơ quan có thẩm quyền thực hiện tốt công tác quản lý quỹ đất và cấp đất TĐC trên địa bàn thành phố.
