Theo ông Trần Thanh Tòng, Phó Chủ tịch UBND xã Vạn Hưng, tính đến giữa tháng 9 năm nay, vụ tỏi mùa vừa qua, địa phương này tồn đọng khoảng 200 tấn, do chưa tìm được đầu ra. Hồi đầu năm nay, tỏi khô dao động khoảng 40.000 đồng/kg, thấp hơn 15.000-20.000 đồng/kg.
Do giá thấp nên người dân trữ lại để chờ giá lên nhưng đến nay giá tỏi không những không tăng mà đi ngang hoặc sụt giảm thêm.
“Tỏi này phải tiêu thụ trong năm, chứ để sang năm sẽ bị hư hỏng. Đến bây giờ, lượng tỏi hư hỏng cũng đã xảy ra ở nhiều hộ gia đình. Tỏi bị óp, một củ bị hỏng vài tép và số hư này chiếm 20-30%”, ông Tòng nói.
Đến nay, địa phương chưa ghi nhận trường hợp nào vỡ nợ do tỏi tồn đọng kéo dài. Tuy nhiên, nhiều người dân trên địa bàn nợ tiền phân, tiền thuốc, giống... ở các đại lý là có.
Nông dân Trương Minh Hoàng, một người trồng tỏi ở thôn Đông, xã Vạn Hưng nói như mếu: “Chưa bao giờ tôi thấy giá tỏi rớt thê thảm đến vậy. Tôi trồng tỏi đã 7 năm, vụ nào cũng kiếm trên dưới 200 triệu đồng/ha nhưng năm nay lại rất tệ hại”.
Tình trạng tỏi ứ đọng trong dân cũng xảy ra ở xã Ninh Phước, xã Ninh Vân, thị xã Ninh Hòa. Theo lãnh đạo xã Ninh Vân, hiện địa phương này cũng đang tồn động 70-80 tấn tỏi. “Bây giờ chúng tôi đang tìm thương lái để giải quyết số tỏi ứ đọng nhưng chưa tìm được”, lãnh đạo xã Ninh Vân nói.
Theo TTXVN, theo một số tiểu thương thu mua tỏi, biết được năm nay cây tỏi được mùa, trong khi cây này phục vụ chủ yếu thị trường trong nước. Hơn nữa, giá tỏi Trung Quốc và Thái Lan nhập vào nước ta cũng chỉ khoảng 15.000 đồng/kg.
Theo kinh nghiệm của người dân trồng tỏi, nếu khoảng 2 tháng nữa không xuất bán được thì toàn bộ số tỏi này sẽ bị nứt mộng, hư hỏng hoàn toàn.
Trước mắt, một nhóm thiện nguyện đã phối hợp với Công ty TNHH Bao tiêu nông sản Khánh Hòa và Hợp tác xã sản xuất tỏi Vạn Hưng tổ chức chương trình "Giải cứu tỏi giúp dân Vạn Ninh". Bên cạnh đó, siêu thị Coopmart Nha Trang cũng thu mua giúp người dân. Tuy nhiên, hiện số lượng tỏi còn tồn đọng là rất lớn.
Người dân trồng tỏi cùng chính quyền các xã Vạn Hưng (Vạn Ninh) hay Ninh Vân, Ninh Phước (Ninh Hòa) đang trông chờ và sớm mong cây tỏi có thương hiệu bởi theo họ chỉ cần có thương hiệu như tỏi Lý Sơn ( Quảng Ngãi) thì sản phẩm dễ tiêu thụ do tỏi Khánh Hòa lâu nay có chất lượng, thơm ngon...
Mới đây, Trung tâm Chất lượng nông lâm thủy sản Vùng 3 - Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản đã cấp chứng nhận VietGAP cho một số hộ dân trồng tỏi ở thị xã Ninh Hòa và xã Vạn Hưng, nhưng bước đầu vẫn khó khăn trong tiếp cận thị trường.