Gần 20 năm sau nhiều lần đề xuất, thay đổi, dự án Khu giết mổ gia súc, gia cầm (GS-GC) tập trung TP. Nha Trang đến nay vẫn gặp nhiều trở ngại...
Nhiều lần thay đổi
Khu giết mổ GS-GC tập trung với những ưu việt về an toàn thực phẩm, vệ sinh môi trường là mục tiêu đã được TP. Nha Trang đặt ra cách đây gần 20 năm và chính thức trình UBND tỉnh vào năm 2002. Đó là khu đất rộng 3,4ha ở khu vực phía tây Đài Phát Xạ, phía đông đường sắt Bắc Nam thuộc phường Vĩnh Hải. Dự án sẽ giải quyết được vấn đề ô nhiễm môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm, đáp ứng được tần suất giết mổ GS lúc bấy giờ là 50 con bò và 300 con heo/ngày đêm. Đồng thời, còn có khả năng đáp ứng nhu cầu giết mổ GS qua tính toán đến năm 2010 với số lượng gần gấp đôi so với năm 2000. Nhưng rồi với nhiều lý do, dự án này gặp nhiều khó khăn mà quan trọng nhất là không đủ nguồn lực để đầu tư. Đến khoảng năm 2005 trở về sau dự án còn gặp sự phản đối của người dân do lúc này nhu cầu về đất ở tại khu vực này bắt đầu bức thiết.
 Một cơ sở giết mổ bò tại Nha Trang |
Đến năm 2009, sau một thời gian khá dài tìm kiếm vị trí quy hoạch mới, TP. Nha Trang đề xuất và được UBND tỉnh đồng ý cho phép lập quy hoạch khu giết mổ GS-GC tập trung rộng 10ha tại xã Vĩnh Phương. Tuy nhiên, hiện trạng 10ha đất nơi đây lại đang là đất trồng lúa. Theo quy định, việc chuyển đổi 10ha đất lúa phải có sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ. Bởi vậy, sang năm 2010, song song với quá trình lập dự án tại Vĩnh Phương, TP. Nha Trang và các sở, ngành tiếp tục tìm kiếm và tham mưu UBND tỉnh vị trí tại Tỉnh lộ 3, Trảng É, xã Phước Đồng với diện tích 12,6ha. Cuối năm 2010, UBND tỉnh đồng ý cho phép lập dự án tại vị trí này.
Sau khi UBND tỉnh đồng ý, UBND TP. Nha Trang đã thực hiện và được tỉnh phê duyệt quy hoạch chi tiết, báo cáo đánh giá tác động môi trường… Tuy nhiên, với số vốn đề xuất khoảng hơn 200 tỷ đồng đã vượt quá khả năng cân đối ngân sách của tỉnh. Vì vậy, UBND tỉnh yêu cầu TP. Nha Trang chỉnh sửa dự án theo hướng đầu tư quy mô nhỏ trước, sau này mới mở rộng thêm.
Sau nhiều lần chỉnh sửa, đồng thời thay đổi và bổ sung cho phù hợp với các quy định phát sinh, đến năm 2017, UBND tỉnh phê duyệt báo cáo nghiên cứu tiền khả thi và phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu. Các nội dung liên quan đến vốn đầu tư, bồi thường, giải tỏa, tái định cư, các gói thầu xây dựng… đều đã được thông qua. Dự án khu giết mổ GS-GC tập trung TP. Nha Trang tại Trảng É, Phước Đồng gần như đã đặt viên gạch đầu tiên để xây dựng. Tuy nhiên, cuối năm 2017, Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia trong lĩnh vực thú y có nhiều điểm mới. Trong đó, yêu cầu khu giết mổ GS-GC tập trung phải có khoảng cách với khu dân cư, trường học, bệnh viện, bãi rác, nghĩa trang… xa hơn khá nhiều so với trước. Lúc này, vị trí quy hoạch khu giết mổ GS-GC tập trung tại Trảng É, Phước Đồng không còn phù hợp, các sở, ngành, địa phương lại phải tìm địa điểm khác.
Sau không ít thời gian tìm kiếm, khảo sát, đến giữa năm 2018, trước đề xuất của các sở, ngành, địa phương, UBND tỉnh đã đồng ý địa điểm quy hoạch xây dựng Khu giết mổ GS-GC tập trung tại thôn Đông, xã Sông Cầu, huyện Khánh Vĩnh. Dự án được thực hiện trên khu đất rộng gần 20ha này được kỳ vọng sẽ đáp ứng được nhu cầu giết mổ GS-GC phục vụ cho thị trường Khánh Vĩnh, Diên Khánh, Cam Lâm và đặc biệt là TP. Nha Trang. Đồng thời, đây cũng là địa điểm hiếm hoi đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn kỹ thuật cũng như tỏ ra phù hợp nhất trong điều kiện hiện nay và lâu dài.
Cần gỡ vướng
Theo tìm hiểu, các nội dung liên quan đến vốn, xây dựng, đánh giá tác động môi trường cũng như chứng minh tính khả thi của dự án không còn là trở ngại. Tuy nhiên, thủ tục lập quy hoạch xây dựng lại đang vướng.
Về vấn đề này, tháng 10-2019, Sở Xây dựng đã có văn bản gửi Bộ Xây dựng đề nghị hướng dẫn thủ tục lập quy hoạch xây dựng đối với một số dự án thực hiện trên địa bàn tỉnh. Theo đó, Sở Xây dựng được tỉnh giao nhiệm vụ xem xét một số đề nghị liên quan việc lập đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng để triển khai một số dự án đầu tư xây dựng ngoài phạm vi đô thị, trong đó có dự án Khu giết mổ GS-GC tập trung. Tuy nhiên, theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 37 luật có liên quan đến quy hoạch được Quốc hội thông qua năm 2018, thì: “Khu chức năng bao gồm khu kinh tế, khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu du lịch, khu nghiên cứu, đào tạo, khu thể dục thể thao”. Đối chiếu với luật thì khu giết mổ GS-GC tập trung lại không thuộc đối tượng được gọi là khu chức năng nêu trên để làm cơ sở triển khai lập đồ án quy hoạch. Ngoài ra, dự án có vị trí đề xuất đầu tư thuộc phạm vi các xã nên việc tổ chức lập đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng để triển khai dự án cũng không đủ cơ sở vì theo quy định, quy hoạch chi tiết xây dựng trên địa bàn các xã chỉ được lập cho điểm dân cư nông thôn.
Do đó, Sở Xây dựng đã báo cáo và đề nghị Bộ Xây dựng hướng dẫn trình tự thủ tục để có cơ sở xem xét việc tổ chức lập quy hoạch và thẩm định đồ án quy hoạch xây dựng đối với Khu giết mổ GS-GC tập trung nói riêng và một số dự án khác tương tự. Tuy nhiên, đến ngày 15-2-2020, sở vẫn chưa nhận được phản hồi từ Bộ Xây dựng về vấn đề này.
Mới đây, tại cuộc họp giữa UBND tỉnh và các sở, ngành, địa phương liên quan về việc thực hiện quy hoạch các cơ sở giết mổ GS-GC trên địa bàn tỉnh, sau khi nghe ý kiến của các sở, ngành, địa phương, đồng chí Lê Hữu Hoàng - Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã thống nhất sẽ tập trung đầu tư khu giết mổ GS-GC tập trung tại xã Sông Cầu, huyện Khánh Vĩnh. Đồng chí chỉ đạo Sở Xây dựng tiếp tục liên hệ với Bộ Xây dựng đề nghị hướng dẫn các thủ tục cần thiết, khẩn trương tham mưu UBND tỉnh về việc lập quy hoạch xây dựng dự án Khu giết mổ GS-GC tập trung.
Theo cơ quan chuyên môn, nhu cầu thịt hơi trong năm 2020 trên địa bàn tỉnh ước khoảng 65.000 tấn. Trong khi hoạt động chăn nuôi đã có bước phát triển đáng ghi nhận, đáp ứng tốt các điều kiện vệ sinh, an toàn thì khâu giết mổ vẫn đang là mắt xích yếu nhất, cần được khắc phục nhằm đảm bảo các quy định về vệ sinh thú y, vệ sinh an toàn thực phẩm cũng như bảo vệ môi trường.
Hồng Đăng
