Bức tường này cao từ 5-12m, dài khoảng 160m, uốn lượn theo chiều cao của sườn núi nằm sát chân dự án Khu biệt thự Đồi Xanh, ở thôn Hòn Nghê, xã Vĩnh Ngọc, thành phố Nha Trang. Nhiều viên gạch xi măng kích cỡ 20x30cm bị nứt, vỡ, tiếp tục rớt xuống khu dân cư. Mỗi lần mưa lớn, các viên gạch lại rơi xuống nhà dân, nhiều người tháo chạy khỏi nhà.
Từ 3 ngày qua, chính quyền xã phải sơ tán 17 hộ dân với hơn 100 nhân khẩu ra khỏi khu vực nguy hiểm. Lực lượng chức năng cũng túc trực ngay chân bức tường để sẵn sàng ứng phó.
Ông Trần Văn Sơn, sống ở khu vực này than thở, Tết này, bà con không dám về nhà vì bức tường quá nguy hiểm: "Năm hết Tết đến rồi mà tiền bạc thì không có, còn lo làm, lo ăn, lo nuôi con, nuôi cháu. Đâu phải lúc nào cũng ôm con, ôm cháu mà chạy cả đêm, cả ngày như vậy được. 5 triệu giữa lúc giáp Tết này, chúng tôi chỉ đủ tiền bắt xe thồ mà ôm con chạy thôi không thể nói di dời 1 tháng trời mà 5 triệu bạc như vậy được. Cũng vì tính mạng chúng tôi nên bắt buộc phải đi thôi. Tốc độ sạt là nhanh lắm, nó sạt 1/3 bức tường phía dưới rồi. 3-4 tháng nay rồi, cứ mưa xuống là ôm con, ôm cháu chạy".
Thiệt hại nặng nề nhất là những hộ kinh doanh dịch vụ lưu trú. Đây là những hộ dân vay tiền ngân hàng, đầu tư cho hoạt động kinh doanh cả chục năm nay. Từ khi bức tường bị bung, vỡ, việc kinh doanh đình đốn. Những ngày mưa lớn, các chủ nhà nghỉ phải đi lánh nạn; những ngày còn lại cũng không dám đón khách. Mấy ngày gần đây, đá liên tục rơi xuống khu dân cư.
Anh Võ Minh Mỹ, chủ một nhà nghỉ, đề nghị chủ đầu tư khu biệt thự Đồi Xanh phải đền bù cho các hộ dân: "Chấp hành theo pháp luật, cứ lui lại phía sau, chúng tôi vẫn cứ ở bình thường, không muốn bán. Cuộc sống đảo lộn, cứ mưa một cái là xã lên cưỡng chế phải bỏ đi. Thiệt hại 2-3 triệu trong mỗi ngày, có vay ngân hàng. Tình hình gần Tết đảo lộn, tối phải đi ngủ chỗ khác, nhà nghỉ kinh doanh phải đóng cửa. Khách bỏ đi rất là nhiều. Nếu có vô hay không cũng không dám cho ở, lỡ mà sụp chết người, lo lắng cho họ".
Ông Lê Văn Dẻ, Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Khánh Hòa (áo trắng) lo lắng khi bức tường rơi từng mảng.
Cơ quan chức năng tỉnh Khánh Hòa khẳng định, chủ đầu tư Khu biệt thự Đồi Xanh là Công ty Trách nhiệm hữu hạn Đồi Xanh đã xây dựng bức tường chắn sai giấy phép, sai vị trí, sai công nghệ. Từ nửa tháng trước, Sở Xây dựng đã yêu cầu chủ đầu tư phải khẩn trương trình phương án tháo dỡ. Thế nhưng chủ đầu tư không mảy may lo lắng về những thiệt hại do mình gây ra mà còn gửi đơn, thư kêu cứu đến nhiều cơ quan.
Đại diện chủ đầu tư cho rằng, bức tường chắn, với công nghệ nước ngoài đảm bảo an toàn, việc điều chỉnh đúng nhưng bị Sở Xây dựng bác bỏ, yêu cầu tháo dỡ. Ngang ngược hơn chủ đầu tư còn đề nghị Sở Xây dựng tự tổ chức tháo dỡ. Mặt khác, những vị trí bung, vỡ, chủ đầu tư đã huy động công nhân nhanh chóng dùng lưới bạt che chắn lại. Đồng thời đang thuê một doanh nghiệp thẩm định độ an toàn của bức tường xây trái phép.
Bà Lê Tú Anh, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Trách nhiệm hữu hạn Đồi Xanh vẫn một mực cho rằng bức tường chắn an toàn. "100% là bức tường này sẽ không bao giờ sập, nó bị rớt một số viên đá ngoài nhưng đá này nó đều nằm trong hẻm, không liên quan đến nhà dân. Tất cả những gì nếu xảy ra nếu ảnh hưởng đời sống của người dân cư, tôi sẽ chịu trách nhiệm hoàn toàn. Công ty sẽ bỏ tiền ra mua đất của họ, vì bây giờ, họ gửi đơn đi kiện hoài, doanh nghiệp cũng không yên, chính quyền cũng không yên. Phải giải quyết được vấn đề của dân", bà Lê Tú Anh giãi bày.
Mấy ngày qua, ông Lê Văn Dẻ, Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Khánh Hòa liên tục có mặt tại hiện trường để chỉ đạo xử lý vụ việc. Ông Lê Văn Dẻ cho biết, việc cấp phép xây dựng trước đây trên cơ sở đề xuất của chủ đầu tư, thẩm định của cơ quan chức năng, tuy nhiên, sau đó, chủ đầu tư đã tự ý xây dựng bức tường chắn trái phép. Hạng mục xây trái phép, nếu chủ đầu tư không có phương án tháo dỡ, Sở sẽ tổ chức tháo dỡ và chủ đầu tư phải chịu trách nhiệm. Trường hợp gây thiệt hại về tính mạng và tài sản của người dân thì sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.
Ông Lê Văn Dẽ lo ngại về mức độ nguy hiểm của công trình này: "Chắc chắn là hàng dưới đã rơi thì hàng trên sẽ rơi tiếp. Và cũng không biết chừng nào nó sẽ sạt lở nữa đây. Mưa bữa giờ, đất với nước nó đã là một rồi nên do đó, việc sạt lở nó sẽ xảy ra. Đã biết trước thì thà thiệt hại về tài sản chứ không để thiệt hại về người. Sập 1 nhà, 2 nhà, 3 nhà thì mai mốt cơ quan chức năng sẽ vào cuộc giải quyết. Chứ còn thiệt hại về người thì không gì có thể bù đắp được. Nha Trang này đã có nhiều bài học kinh nghiệm rồi".
Bức tường bung từng mảng rơi vào nhà dân
Ông Lê Xuân Thân, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh Khánh Hòa, Chủ tịch Hội Luật gia tỉnh Khánh Hòa cho rằng, trước đây, Sở Xây dựng đã hơn 10 lần kiểm tra nhưng vẫn không xử lý được bức tường xây không phép, gây nguy hiểm cho người dân.
Lãnh đạo Sở đã lệ thuộc theo thủ tục hành chính thông thường. Trong khi đó, Luật pháp đã quy định đối với những nội dung vi phạm gây nguy cấp, gây thiệt hại sức khỏe, tính mạng đã quy định cụ thể cần phải tháo dỡ ngay.
Ông Lê Xuân Thân đề nghị Giám đốc Sở Xây dựng cần xem lại việc thực hiện các quy định của pháp luật: "Tại sao một công trình gây nguy hiểm đến sức khỏe, tính mạng của người dân. Chính ông giám đốc Sở nói là không dám đứng ở dưới mà vẫn cứ để tồn tại. Trong khi đó, pháp luật có quy định những công trình gây nguy hại đến sức khỏe, tính mạng của người khác, cấp bách thì phải xử phạt, tháo dỡ ngay. Tại sao Sở không làm điều này, cứ làm việc với doanh nghiệp, để doanh nghiệp tự làm"./.
