Sáng 18/11/2018, trận mưa lớn khiến hồ nước (hạng mục bể bơi vô cực) trên dự án khu nhà ở cao cấp Hoàng Phú, phường Vĩnh Hòa, TP Nha Trang vỡ, tạo thành trận lũ quét xuống khu dân cư.
4 người chết, 9 ngôi nhà bị san phẳng.
Sau sự cố, tỉnh Khánh Hòa họp khẩn, chỉ đạo kiểm tra. Một ngày sau, Sở Xây dựng có văn bản đình chỉ thi công, kiểm tra toàn bộ dự án.
Đến lúc này, người dân mới giật mình khi dự án xây dựng không phép 7 năm mà không bị cơ quan chức năng kiểm tra, xử phạt.
Ồ ạt xây không phép, trái phép
Cùng thời điểm, qua kiểm tra, cơ quan chức năng tỉnh Khánh Hòa phát hiện hai dự án Haborizon Nha Trang và khu biệt thự Nha Trang Sea Park (núi Hòn Rớ, xã Phước Đồng và khu vực núi Chín Khúc, xã Vĩnh Thái) cũng xảy ra sạt lở uy hiếp người dân trong quá trình xây dựng.
Hiện, dự án biệt thự đồi Marina Hill (ở thôn Hòn Nghê, xã Vĩnh Ngọc, TP Nha Trang) nứt vỡ kè chắn uy hiếp khu dân cư. 18 hộ dân, gần 100 người dân phải sơ tán khẩn cấp vì bức tường kè chắn dự án cao 12 m bắt đầu nứt vỡ từng mảng.
Trước đó, từ tháng 10/2018, khi hạng mục này bắt đầu xuất hiện các vết nứt, hàng chục người dân đã viết đơn gửi chính quyền nhưng doanh nghiệp không bị xử lý. Đến khi gạch nứt vỡ, Sở Xây dựng Khánh Hòa mới thừa nhận bức tường cao 12 m xây dựng không phép và yêu cầu doanh nghiệp tháo dỡ.
Núi Chín Khúc bị đào bới nham nhở. Ảnh: Minh Hoàng
Theo thống kê của Sở Xây dựng Khánh Hòa, ở Nha Trang đang có 7 dự án đang thi công trên núi, đồi (chưa kể các dự án mới thỏa thuận với chủ đầu tư, mới có quy hoạch, chưa thi công).
Trong khi đó, Sở Kế hoạch & Đầu tư Khánh Hòa cho biết chỉ riêng khu vực núi Cô Tiên (phường Vĩnh Hòa) đã có gần 20 dự án được thỏa thuận địa điểm, cấp giấy chứng nhận đầu tư hoặc giấy phép xây dựng.
Phần lớn các dự án có mục tiêu làm nhà ở, phân lô bán nền; trong đó có những dự án quy mô chỉ 2-3 ha nhưng vẫn được cấp phép. Hiện một số chủ đầu tư đang san ủi bạt núi, chặt cây làm dự án.
Một ngọn núi khác cũng mang trên mình hàng loạt dự án đó là Chín Khúc (xã Vĩnh Thái). Hiện, một vài dự án đã gần hoàn thành, số khác đang san ủi đất đồi lấy mặt bằng.
Thiếu sót do ít người?
Ông Lê Văn Dẽ, Giám đốc Sở Xây dựng Khánh Hòa, cho biết chủ đầu tư dự án biệt thự đồi Marina Hill đã xây dựng bức tường kè chắn trái phép. “Sở đã kiểm tra 11 lần, đích thân tôi kiểm tra 8 lần. Nói thật, tôi còn không dám đứng dưới bức tường kia huống chi dân ở đó”, ông Dẽ nói.
Tuy nhiên, khi ông Lê Xuân Thân, Phó chủ tịch HĐND tỉnh Khánh Hòa, chất vấn tại sao bức tường cao 12 m, dài 150 m với khối lượng đất đá khoảng 40.000 m3, được xây dựng trong nhiều tháng mà Sở Xây dựng không hay biết, lúc này ông Dẽ thừa nhận thiếu kiểm tra do đơn vị ít người và đứng ra nhận thiếu sót.
Liên quan dự án, đầu tháng 12/2018, Sở Xây dựng có văn bản đình chỉ thi công, yêu cầu chủ đầu tư lên phương án tháo dỡ bức tường trình sở xem xét. Sau hơn một tháng, gia hạn 2 lần thì chiều 7/1 chủ đầu tư mới trình phương án tháo dỡ.
Tuy nhiên, phía doanh nghiệp thừa nhận trình cho có chứ tháo dỡ là bất khả thi.
Trong khi gần 100 nhân khẩu phải bỏ nhà đến ký túc xá để tá túc thì bức tường vẫn hàng ngày nứt vỡ, rơi thủng mái tôn nhà dân. “Tết nay chắc khó được đón giao thừa trước bàn thờ tổ tiên rồi”, ông Cao Văn Bắn, người dân nơi đây, than.
Phá vỡ tự nhiên, gây tai họa
Trao đổi với Zing.vn, ông Nguyễn Văn Lộc (Chủ tịch Hội Kiến trúc sư tỉnh Khánh Hòa) phân tích Nha Trang như một thung lũng, xung quanh được bao bọc bởi các dãy núi cao, mặt trước hướng ra biển. Doanh nghiệp đổ xô bạt núi, xẻ đường lên đỉnh đồi xây biệt thự, resort khiến nền địa chất yếu, dẫn đến lở núi. Nhiều khu vực bao đời nay ổn định nay mất khả năng chống đỡ với thiên tai.
"Đá tảng treo lơ lửng trên cao, mưa lớn trút xuống khiến núi lở kèm lũ quét đã gây tai họa cho người dân. Bằng chứng là sự cố xảy ra ở dự án khu nhà ở cao cấp phường Vĩnh Hòa ở núi Cô Tiên khiến 4 người chết vào tháng 11 vừa qua", ông Lộc nói.
Bức tường cao 12 mét của dự án khu biệt thự Marina Hill đang sạt lở nằm sát khu dân cư. 18 hộ dân lân cận đã phải di dời để đảm bảo an toàn tính mạng. Ảnh: An Bình.
Kiến trúc sư Nguyễn Trần Trọng (Hội Kiến trúc sư Quảng Ngãi) nêu nguyên tắc khi xây nhà ở, công trình ở vùng đồi núi phải tôn trọng địa hình tự nhiên tối đa, nương theo độ dốc cho phép. Công trình xây trên đồi núi thì phải gia cố nền, tạo mái taluy theo quy chuẩn thiết kế, đặc biệt xây trên phần đất nguyên thổ, tuyệt đối không xây trên phần nơi khác mang đến.
"Nếu không cẩn thận khi thiết kế độ dốc mái, gia cố mái taluy, không bố trí thoát nước mặt và nước ngầm, liên kết địa chất bị phá vỡ sẽ gây sạt lở nghiêm trọng", ông Trọng nói.
Rà soát, xử nghiêm sai phạm các dự án trên núi
Trước bức xúc người dân, ông Lê Đức Vinh, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, nhìn nhận những vấn đề cấp phép xây dựng, hạ tầng chưa đồng bộ ở các khu đô thị, tình trạng sạt lở, ngập lụt cục bộ, chất lượng các công trình chưa đảm bảo… người dân phản ánh đều xác đáng. Thời gian tới, tỉnh sẽ tập trung rà soát lại các dự án xây trên núi, đồi; đồng thời xem xét trách nhiệm, xử lý nghiêm đối với các tổ chức, cá nhân không hoàn thành nhiệm vụ.
"Chúng tôi nhận thấy trách nhiệm của mình trong chỉ đạo điều hành còn tồn tại, thiếu sót", ông Vinh nói.
Mới đây UBND TP Nha Trang có văn bản kiến nghị UBND tỉnh Khánh Hòa cho rà soát, kiểm tra tất cả các dự án trên ven và núi trên địa bàn như khu vực núi Cô Tiên, núi Hòn Ngang, núi Giáng Hương, núi Chín Khúc, núi Hòn Rớ, núi Cù Hin.
UBND TP Nha Trang đề nghị rà soát, kiểm tra tình hình thực hiện của các dự án đã được phê duyệt hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư, tham mưu chấm dứt hoạt động dự án và thu hồi theo quy định đối với những dự án chậm tiến độ. Đồng thời, TP yêu cầu xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm và yêu cầu lập phương án khôi phục lại hiện trạng.
Chiều 7/1, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa Lê Đức Vinh phê bình lãnh đạo Sở Xây dựng vì chậm xử lý hạng mục công trình vi phạm tại dự án biệt thự đồi Marina Hill, ở thôn Hòn Nghê, xã Vĩnh Ngọc.
Ông Vinh đề nghị Sở Xây dựng làm ngay, nếu doanh nghiệp không tự tháo dỡ bức tường trái phép thì Sở phối hợp với UBND TP Nha Trang cưỡng chế.
“Cần cưỡng chế, tháo dỡ công trình nguy hiểm này. Đảm bảo an toàn cho hàng trăm con người là ưu tiên hàng đầu", ông Vinh yêu cầu.
