Rà soát hộ nghèo, cận nghèo: Để hoạch định chính sách thời gian tới

UBND tỉnh Khánh Hòa đã ban hành kế hoạch tổ chức rà soát hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn tỉnh năm 2019. Trao đổi về vấn đề này, ông Võ Bình Tân, Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB-XH) cho biết:

- Cuộc rà soát hộ nghèo, cận nghèo lần này nhằm xác định danh sách hộ nghèo, cận nghèo; tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo theo phương pháp tiếp cận đa chiều để làm cơ sở đánh giá kết quả thực hiện công tác giảm nghèo năm 2019. Từ đó, xây dựng kế hoạch giảm nghèo năm 2020 và thực hiện các chính sách cho hộ nghèo, cận nghèo năm 2020.

Đối tượng rà soát là toàn bộ hộ nghèo, cận nghèo có tên trong danh sách hộ nghèo, cận nghèo trên toàn tỉnh năm 2019; các hộ gia đình gặp khó khăn, biến cố rủi ro trong năm như: phát sinh người bị bệnh nặng kéo dài, gia đình bị ảnh hưởng bởi thiên tai, ô nhiễm môi trường, làm ăn thua lỗ nặng, có sự thay đổi lớn về lao động và việc làm… có nguy cơ dẫn đến tình trạng nghèo, cận nghèo. Cuộc rà soát thực hiện từ ngày 1-10 đến ngày 20-11 và phải hoàn thành, báo cáo Bộ LĐ-TB-XH trước ngày 15-12.

- Yêu cầu và trình tự các bước thực hiện rà soát hộ nghèo, cận nghèo đợt này như thế nào, thưa ông?

- Việc điều tra phải được thực hiện theo quy định tại Thông tư số 17 ngày 26-8-2016 và Thông tư số 14 ngày 26-9-2018 của Bộ LĐ-TB-XH về sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 17. Theo đó, cuộc rà soát phải được thực hiện công khai, dân chủ, có sự tham gia của các cấp, ngành, hội, đoàn thể và người dân. Việc rà soát phải đảm bảo đúng tiến độ theo quy định, trên tinh thần tiết kiệm, tránh trùng lắp, lãng phí. Kết quả rà soát phải phản ánh thực chất, chính xác thực trạng hộ nghèo trên địa bàn.

Hiện nay, sở đã tổ chức tuyên truyền, tập huấn, hướng dẫn và cung cấp các biểu mẫu cho các cán bộ ngành LĐ-TB-XH cấp huyện, xã và điều tra viên áp dụng. Theo đó, các điều tra viên tiến hành ghi phiếu theo quy định; họp dân thống nhất kết quả rà soát và niêm yết công khai danh sách hộ nghèo, cận nghèo năm 2019 trước ngày 30-10. Đồng thời, tổng hợp báo cáo kết quả rà soát; nghiệm thu và kiểm tra kết quả rà soát của cấp xã. Từ đó, UBND huyện phê duyệt kết quả rà soát; UBND cấp xã công nhận danh sách hộ nghèo, cận nghèo. Trên cơ sở đó, tiến hành cấp giấy chứng nhận hộ nghèo và lập danh sách đề nghị cấp thẻ bảo hiểm y tế cho các đối tượng hộ nghèo, cận nghèo trước ngày 5-12. Báo cáo kết quả chính thức rà soát cho Bộ LĐ-TB-XH và tiến hành cập nhật thông tin hộ nghèo, cận nghèo vào phần mềm quản lý.

- Để cuộc rà soát diễn ra công khai, minh bạch, đúng đối tượng thì trách nhiệm của các cấp, ngành, đoàn thể, địa phương cần phải làm gì, thưa ông?

- Trên cơ sở kế hoạch của tỉnh, cấp huyện xây dựng kế hoạch, bố trí kinh phí thực hiện rà soát và chỉ đạo cấp xã triển khai ở cấp xã. Đồng thời, chỉ đạo các phòng, ban, các xã, thị trấn thực hiện công khai cuộc rà soát, có sự tham gia của các cấp, ngành, mặt trận, đoàn thể và người dân từ thôn, tổ dân phố, chống bệnh thành tích, quan liêu, phản ánh không đúng thực trạng nghèo; thực hiện kiểm tra, kiểm soát phải chặt chẽ. Trong trường hợp có hộ tái nghèo, số hộ nghèo phát sinh cao (không phải do hậu quả của thiên tai, bão lũ…) thì địa phương phải có giải trình, báo cáo cụ thể các nguyên nhân tái nghèo, phát sinh hộ nghèo. Trên cơ sở kết quả rà soát, các địa phương cần báo cáo cụ thể số lượng hộ nghèo, cận nghèo có đối tượng thuộc gia đình người có công với cách mạng. Đồng thời, phải có giải pháp hỗ trợ cụ thể, phù hợp để phấn đấu không còn hộ nghèo có thành viên là người có công với cách mạng.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với các ngành có liên quan tổng hợp tình hình, tỷ lệ hộ nghèo để phục vụ Chương trình Xây dựng nông thôn mới những năm tới. Sở Xây dựng tham gia để khảo sát, tổng hợp nhu cầu và nguyện vọng hỗ trợ về nhà ở của các hộ nghèo. Ban Dân tộc tỉnh chủ động tổng hợp và lập danh sách hộ đồng bào dân tộc thiểu số thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo. Bảo hiểm xã hội tỉnh phối hợp hướng dẫn các địa phương lập danh sách cấp thẻ bảo hiểm y tế năm 2020. Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh chủ động kết hợp khảo sát, tổng hợp nhu cầu vay vốn của hộ nghèo, cận nghèo năm 2020. MTTQ Việt Nam tỉnh và các hội, đoàn thể phối hợp chặt chẽ trong việc tuyên truyền, vận động nhân dân, hội viên tham gia thực hiện cuộc rà soát và giám sát chặt quy trình tổ chức rà soát ở địa phương, nhất là ở thôn, tổ dân phố…

- Xin cảm ơn ông!

VĂN GIANG (Thực hiện)