Tham gia Câu lạc bộ (CLB) Liên thế hệ tự giúp nhau, người cao tuổi được vay vốn phát triển kinh tế, chăm sóc khi già yếu, được thăm nom khi bệnh tật… Tuy nhiên, để duy trì được hoạt động, các CLB đang gặp nhiều khó khăn.
Nương tựa tuổi già
Hơn 10 giờ, bà Nguyễn Thị Bấc (70 tuổi) - thành viên CLB Liên thế hệ tự giúp nhau xã Cam Thành Bắc, huyện Cam Lâm tất bật qua nấu ăn cho cụ Tô Thị Lợi (83 tuổi) ở cùng thôn Suối Cam. Bà Bấc cho biết, ngay sau khi thành lập, Ban Chủ nhiệm CLB lên danh sách những người già neo đơn cần chăm sóc, phân chia nhiệm vụ cho các thành viên tới giúp đỡ. “Do ở gần nhà, tôi nhận nhiệm vụ chăm sóc cụ Lợi. Biết được hoàn cảnh khó khăn của cụ, tôi thường xuyên ghé thăm, mang cho cụ lúc bát canh nóng, lúc con cá, mớ rau, miếng bánh, quả cam và trò chuyện với cụ”, bà Bấc nói. Cụ Lợi chia sẻ: “Tôi không có chồng, con để nương tựa lúc tuổi già, nhưng may mắn có các thành viên CLB thường xuyên tới thăm nom, chăm sóc. Quý nhất là lúc trái gió trở trời, được các thành viên đưa tới trạm y tế hoặc lên bệnh viện điều trị. Từ khi được giúp đỡ, tôi thấy khỏe và vui hơn rất nhiều, không còn cảm giác lo lắng, buồn tủi như trước”. Để chăm sóc cụ Lợi tốt hơn, ngoài bà Bấc, Ban Chủ nhiệm CLB còn cử thêm thành viên Trần Văn Xong (62 tuổi, thôn Suối Cam) hỗ trợ. Mỗi lần cụ Lợi muốn mua thuốc, vật dụng hay cần đi đâu, ông Xong sẽ tới nhà chở cụ đi hoặc mang về cho cụ.
Không chỉ chăm lo cho người già neo đơn, 2 năm liên tiếp, CLB Liên thế hệ tự giúp nhau xã Cam Thành Bắc dưới sự hỗ trợ và vận động của ông Lê Nhiệp (79 tuổi, thôn Tân Phú, xã Cam Thành Bắc) - thành viên CLB đã mua 180 suất quà, trị giá hơn 32 triệu đồng tặng người nghèo, neo đơn, khó khăn.
Tháng 8-2019, 11 thành viên của CLB Liên thế hệ tự giúp nhau xã Diên Toàn, huyện Diên Khánh khá bất ngờ và xúc động khi được Ban Chủ nhiệm CLB tổ chức sinh nhật. Buổi sinh nhật đơn giản, chỉ có ít trái cây cùng bánh kem dành cho các thành viên có ngày sinh trong quý III. Bà Ca Thị Sa (61 tuổi, thôn Suối Trạch) bày tỏ: “Trước giờ, tôi chỉ biết đầu tắt, mặt tối nuôi dạy con cái, lo cái ăn trong gia đình. Đây là lần đầu tiên trong đời tôi được đón sinh nhật của chính mình, được nhận những lời chúc, thổi nến, cắt bánh kem. Tuy là sinh nhật chung nhưng tôi rất hạnh phúc. Những hoạt động ý nghĩa này góp phần giúp chúng tôi tìm được niềm vui để luôn sống khỏe, sống có ích”.
Hỗ trợ phát triển kinh tế
Theo chân các thành viên CLB Liên thế hệ tự giúp nhau xã Cam Thành Bắc, chúng tôi ghé thăm mô hình nuôi gà theo hướng hiện đại của gia đình ông Phạm Văn Cát (57 tuổi, thôn Tân Sinh), một trong những thành viên đầu tiên của CLB. Trên mảnh đất gần 1ha, ông dành khoảng 500m2 làm 2 trại nuôi gà tre với khoảng 2.200 con. Trại được đầu tư khá bài bản, có hệ thống mái che, máng ăn, nước uống, lấy trứng…
Bên tách trà hàn huyên cùng các thành viên, ông Cát kể, trước đây, mảnh vườn này được gia đình ông trồng cây ăn trái, tuy nhiên thu nhập rất thấp. Tháng 6-2019, ông gia nhập CLB, qua những lần trao đổi kinh nghiệm phát triển kinh tế cùng các thành viên, ông nảy ra ý định đầu tư phát triển trại gà. Với số tiền tích lũy và vay mượn, 2 tháng sau, trại gà của ông hình thành. Ông Cát cho biết: “Sau khi thành lập, CLB có hỗ trợ tôi vay 5 triệu đồng. Tôi dùng để mua thức ăn, đầu tư thêm ít vật dụng để nuôi gà. Tuy số tiền ít ỏi, nhưng là tiền tích góp, dưỡng già của các thành viên CLB góp vào nên rất quý. Hiện nay, nguồn thu từ 2 trại gà và cây ăn trái trong vườn khoảng 700.000 đồng/ngày, giúp vợ chồng tôi có của ăn, của để”.
Phụ vợ bán mớ hải sản vừa thu mua được từ những người đi biển trong xóm, ông Trần Văn Xong chia sẻ, vợ chồng ông tham gia CLB từ tháng 6-2019. Qua thời gian sinh hoạt, nhận thấy cuộc sống gia đình ông khó khăn, CLB cho vay 5 triệu đồng từ nguồn đóng góp của các thành viên. Có vốn, vợ ông đi thu mua hải sản của những người trong xóm, ra chợ bán lại kiếm lời. “Trước kia, gia đình 5 miệng ăn phụ thuộc vào nghề lặn bắt hải sản của tôi. Nghề này cho thu nhập khoảng 500.000 đồng/ngày, nhưng bữa được bữa không, nên gia đình cứ thiếu trước hụt sau. Một năm nay, nhờ buôn bán thêm hải sản, thu nhập khoảng 200.000 đồng/ngày, kinh tế gia đình tôi ổn định, không phải rơi vào cảnh mượn trước trả sau nữa”, ông Xong kể.
Sắp tới sẽ được hỗ trợ vay khoảng 25 triệu đồng từ nguồn vốn của Hội Nông dân và CLB Liên thế hệ xã Diên Toàn, ông Nguyễn Văn Công (62 tuổi, thôn Suối Trạch) - thành viên CLB đang lên kế hoạch đầu tư thêm cây giống, phân bón để phát triển mô hình trồng xoài tứ quý trên mảnh đất rộng hơn 8.000m2. Ông Công hồ hởi: “Hiện nay, tôi đã trồng được 80 cây, dự định sẽ tăng gấp đôi số cây trồng khi được vay vốn. Nếu còn dư, tôi sẽ mua gà thả nuôi theo kiểu lấy ngắn nuôi dài”.
Thực hiện Đề án nhân rộng mô hình CLB Liên thế hệ tự giúp nhau giai đoạn 2016 - 2020 do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, năm 2017, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định “Nhân rộng mô hình CLB Liên thế hệ tự giúp nhau trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2018 - 2020”. Đến nay, từ 2 CLB điểm, toàn tỉnh đã nhân rộng thêm 14 CLB. Bên cạnh kết quả đạt được, hoạt động của các CLB hiện nay gặp nhiều khó khăn, hạn chế.
Ông Đặng Thanh Hải - Chủ nhiệm CLB Liên thế hệ tự giúp nhau xã Diên Toàn cho biết: “Đây là mô hình hay và là điểm tựa cho người cao tuổi. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất hiện nay là duy trì được nguồn quỹ sinh kế. Là CLB điểm được tỉnh hỗ trợ 30 triệu đồng, nhưng qua 2 năm vận động, nguồn quỹ của CLB chỉ tăng thêm 5 triệu đồng. Nguyên nhân do thành viên của CLB đều lớn tuổi, ít có thu nhập để đóng góp. Do đó, hoạt động hỗ trợ các thành viên bị hạn chế. Những CLB không được tỉnh hỗ trợ càng khó để duy trì hoạt động lâu dài”.
Theo chủ nhiệm các CLB, quy định để thành lập là mỗi CLB phải có quỹ tối thiểu 20 triệu đồng để hỗ trợ các thành viên vay vốn tăng thu nhập. Ở cấp thôn, đây là một số tiền lớn, khó có thể thực hiện; mô hình này còn mới, nhiều người cao tuổi, người dân chưa hiểu được ý nghĩa, vai trò của CLB nên chưa mặn mà tham gia; cấp ủy đảng, chính quyền tại một số địa phương chưa quan tâm… Ông Đặng Văn Chịu - Chủ nhiệm CLB Liên thế hệ tự giúp nhau xã Cam Thành Bắc cho biết: “Theo quy định, các CLB có ít nhất 30% người dưới 55 tuổi, nhưng việc vận động đối tượng này vào CLB rất khó khăn; việc mua sắm máy đo huyết áp, cân sức khỏe, loa máy để phục vụ các hoạt động theo quy định cũng không thể thực hiện vì không có kinh phí”.
Để đạt mục tiêu thành lập được 20 CLB vào cuối năm 2020, ông Lê Xuân Hạnh - Trưởng Ban đại diện Hội Người cao tuổi tỉnh kiến nghị: UBND tỉnh, các cấp, ngành, địa phương cần quan tâm hỗ trợ kinh phí hoạt động ban đầu cho các CLB, tối thiểu 50 triệu đồng. Có như thế, các CLB mới duy trì tốt các hoạt động và nhân rộng.
Ly Vân