Việc xây dựng tổ chức đảng và phát triển đảng viên trong các doanh nghiệp tư nhân (DNTN) góp phần đưa hoạt động của DN phát triển ổn định, bền vững và đúng pháp luật; bảo đảm lợi ích hài hòa của giới chủ và người lao động. Tuy nhiên, việc phát triển đảng ở khu vực này gặp không ít khó khăn.
Bài 1: Những chuyển biến tích cực
Tuy còn gặp nhiều khó khăn nhưng những năm qua, công tác phát triển đảng tại các đơn vị kinh tế tư nhân trên địa bàn tỉnh đã có chuyển biến rõ nét về số lượng, chất lượng.
Quan tâm đến phát triển đảng
Nghị quyết Hội nghị Trung ương 5 (khóa XII) đã xác định “Kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng để phát triển kinh tế. Kinh tế nhà nước, kinh tế tập thể cùng với kinh tế tư nhân là nòng cốt để phát triển nền kinh tế độc lập, tự chủ”. Tại Khánh Hòa, khu vực kinh tế tư nhân có vai trò ngày càng quan trọng, đóng góp to lớn vào sự phát triển chung của tỉnh. Đây là khu vực kinh tế năng động, có tốc độ phát triển nhanh. Tính đến hết tháng 6-2019, toàn tỉnh có 12.306 đơn vị kinh tế tư nhân, với 151.701 lao động; tổng số vốn đăng ký kinh doanh hơn 107.206 tỷ đồng, chiếm 98,9% tổng số vốn đăng ký của các đơn vị kinh tế đang hoạt động trên địa bàn.
Nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với khu vực kinh tế tư nhân, Bộ Chính trị đã ban hành Chỉ thị số 07 ngày 23-11-1996 về tăng cường công tác xây dựng Đảng, các đoàn thể nhân dân trong các DNTN. Bám sát chỉ đạo của Trung ương, ngày 28-4-2010, Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Chỉ thị số 23 về phát triển đảng viên, đoàn viên và tổ chức đảng, đoàn thể trong các DNTN; thành lập Ban chỉ đạo của Tỉnh ủy về phát triển đảng, đoàn thể trong DNTN (gọi tắt là Ban chỉ đạo 952). Ngày 7-3-2016, Ban Thường vụ Tỉnh ủy tiếp tục ban hành Đề án số 01 về phát triển đảng, đoàn thể trong các DNTN, giai đoạn 2016 - 2020.
Ban Thường vụ Tỉnh ủy xác định, việc xây dựng tổ chức đảng, đoàn thể và phát triển đảng viên trong các DNTN nhằm bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng đối với đông đảo quần chúng công nhân lao động; góp phần đưa hoạt động của DN phát triển ổn định, bền vững và đúng pháp luật, làm ăn hiệu quả; bảo đảm lợi ích của giới chủ và người lao động. Đảng phải nắm quần chúng thì mới thực hiện được sự lãnh đạo, do đó nơi nào có quần chúng công nhân lao động thì nhất thiết phải có tổ chức đảng, đoàn thể chính trị do Đảng lãnh đạo. Trên cơ sở đó, toàn Đảng bộ thống nhất nhận thức và xây dựng quyết tâm tạo chuyển biến thực sự, có tính đột phá trong công tác phát triển đảng viên, đoàn viên ở các DNTN, tiến tới xây dựng tổ chức đảng, đoàn thể trong khu vực này.
Thực hiện Chỉ thị số 23 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy gắn với Kết luận số 80 ngày 29-7-2010 của Ban Bí thư về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị số 07 và triển khai thực hiện Đề án số 01 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, đến tháng 6-2019, Đảng bộ tỉnh đã phát triển được 126 tổ chức đảng và 2.093 đảng viên trong các đơn vị kinh tế tư nhân.
Lan tỏa từ những hạt nhân ban đầu
Để đẩy mạnh công tác phát triển đảng viên, đoàn viên, thành lập tổ chức đảng, đoàn thể trong các DNTN trên địa bàn tỉnh, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã chỉ đạo thành lập các tổ chức đảng đặc thù. Nhiệm vụ chính là thực hiện công tác tạo nguồn, phát triển đảng viên, đoàn viên và thành lập tổ chức đảng, tổ chức đoàn thể; đồng thời, giúp cấp ủy cấp trên chỉ đạo công tác xây dựng Đảng, đoàn thể trong các DN.
Năm 2012, Đảng ủy Khối DN tỉnh thành lập Chi bộ Xây dựng lực lượng chính trị Khu Công nghiệp Suối Dầu (huyện Cam Lâm) với 12 đảng viên ban đầu; sau đó, hợp đồng thêm 1 cộng tác viên chuyên trách công tác đảng là 13 đảng viên. Tháng 12-2013, chi bộ kết nạp được đợt đầu tiên với 9 đảng viên. Tháng 8-2014, chi bộ đã nâng cấp lên thành đảng bộ với 3 chi bộ trực thuộc. Đến tháng 6-2019, đảng bộ phát triển lên 9 chi bộ trực thuộc với 104 đảng viên. Ngay sau đó, Đảng ủy Khối DN tỉnh quyết định tách, thành lập 3 chi bộ cơ sở trực thuộc Đảng ủy Khối từ 3 chi bộ trực thuộc Đảng bộ Xây dựng lực lượng chính trị Khu Công nghiệp Suối Dầu. Ông Trần Ngọc Minh - cộng tác viên của Đảng ủy Khối DN tỉnh, Đảng ủy viên Đảng bộ Xây dựng lực lượng chính trị Khu Công nghiệp Suối Dầu cho biết: “Ngay từ đầu, cấp ủy xác định tập trung tiếp cận ban giám đốc, đại diện công đoàn, trưởng các bộ phận của các DN để vận động, tuyên truyền, phát hiện bồi dưỡng đối tượng kết nạp đảng. Thực tế, Đảng ủy kết nạp nhiều chủ tịch công đoàn, trưởng bộ phận các DN. Họ có trình độ (khoảng 80% là cử nhân, kỹ sư và thạc sĩ), có vị trí trong DN nên có tiếng nói với chủ DN cũng như công nhân. Từ những hạt giống này sẽ vận động, lan tỏa đến công nhân lao động”. Sau 7 năm, từ chi bộ hạt nhân ban đầu với 13 đảng viên, đến nay, tại Khu Công nghiệp Suối Dầu đã có 5 tổ chức cơ sở đảng với 107 đảng viên. Hiện nay, có 19/38 DN sản xuất, kinh doanh trong khu công nghiệp đã có đảng viên.
Ngày 3-6-2014, Chi bộ Nòng cốt Cụm Công nghiệp Diên Phú và Đắc Lộc (trực thuộc Đảng ủy Khối DN tỉnh) được thành lập với 3 đảng viên thuộc 3 cơ quan khác nhau. Đến tháng 1-2017, chi bộ được nâng cấp thành đảng bộ. Ông Nguyễn Đức Dong - Bí thư Đảng ủy Nòng cốt Cụm Công nghiệp Diên Phú và Đắc Lộc cho biết: “Ngay sau khi ra mắt, chi bộ đã tổ chức tọa đàm tuyên truyền, vận động về công tác phát triển đảng, đoàn thể cho đại diện chủ DN, công đoàn. Sau đó, xuống một số DN khảo sát tình hình lao động, nắm tâm tư nguyện vọng của người lao động. Đồng thời, đề nghị chủ DN, công đoàn chọn lọc quần chúng tích cực giới thiệu để bồi dưỡng kết nạp Đảng”. Qua 5 năm hoạt động, đến nay, đảng bộ đã mở 6 lớp bồi dưỡng kết nạp Đảng cho 252 quần chúng ưu tú, kết nạp 122 đảng viên (có 3 chủ DNTN), trong đó có đến 62,1% là công nhân trực tiếp sản xuất. Sau khi làm thủ tục chuyển 2 chi bộ trực thuộc đảng bộ về trực thuộc Đảng ủy Khối Doanh nghiệp tỉnh, đảng bộ hiện có 8 chi bộ trực thuộc với 97 đảng viên đang làm việc tại 34 DNTN.
Đến nay, các cấp ủy có 9 tổ chức đảng đặc thù (2 thuộc Đảng bộ Khối DN tỉnh, 2 thuộc Đảng bộ TP. Nha Trang, 4 trực thuộc đảng bộ cơ sở và Đảng bộ huyện Vạn Ninh, 1 thuộc Đảng bộ huyện Cam Lâm). Từ những đảng viên ban đầu, các tổ chức đảng đặc thù ngày càng phát triển như những hạt giống nhân rộng thành vườn ươm.
Còn nhiều khó khăn
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác phát triển đảng, đoàn thể trong DNTN vẫn còn nhiều khó khăn, lúng túng; kết quả đạt được chưa bền vững, chưa tương xứng với kỳ vọng; còn nhiều DN chưa có đảng viên, chưa có tổ chức đảng. Số lượng 126 tổ chức đảng và 2.093 đảng viên trong các đơn vị kinh tế tư nhân tuy đáng khích lệ nhưng còn khiêm tốn so với tổng số 12.306 đơn vị kinh tế tư nhân, với 151.701 lao động trên địa bàn tỉnh. Vấn đề đặt ra là vì sao hàng ngàn DN khác không có tổ chức đảng, không kết nạp được đảng viên?
Nguyên nhân chính là nhiều chủ DNTN chưa nhận thức đúng vai trò, vị trí của tổ chức đảng trong DN nên chưa ủng hộ việc thành lập tổ chức đảng tại đơn vị do e ngại hoạt động của tổ chức đảng ảnh hưởng đến sản xuất, kinh doanh. Bên cạnh đó, nhận thức của một bộ phận người lao động còn hạn chế, chưa thấy lợi ích thiết thực khi tham gia tổ chức đảng. Mặt khác, các DNTN chủ yếu là DN nhỏ, siêu nhỏ, hoạt động thiếu tính ổn định, bền vững, số lượng lao động ít và thường xuyên biến động nên khó thành lập tổ chức Đảng và phát triển đảng viên.
Về chủ quan, có thành viên Ban chỉ đạo 952 chưa chủ động tích cực trong thực hiện nhiệm vụ được phân công. Phần lớn ban chỉ đạo, tổ công tác của các cấp ủy còn lúng túng, có biểu hiện giao khoán cho cơ quan chuyên trách. Nghiệp vụ chuyên môn của một bộ phận cán bộ, chuyên viên ban tổ chức, cơ quan chuyên môn trực tiếp làm công tác phát triển đảng trong các DNTN còn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu đề ra. Hoạt động của tổ chức đảng trong các DNTN còn hạn chế, nhất là phương pháp, hình thức, nội dung sinh hoạt chưa sát với đặc thù đơn vị kinh tế tư nhân.
NAM DU
Bài 2: Vì sự phát triển của doanh nghiệp