Năm nay, những hộ trồng bưởi cảnh ở làng Hà Dừa (thôn Trường Thạnh, xã Diên Thạnh, huyện Diên Khánh, Khánh Hòa) lại có mùa Tết buồn vì bưởi cảnh không chỉ mất mùa mà còn bị rớt giá nhiều so với trước.
Những ngày này, không khí tại các hộ trồng bưởi cảnh làng Hà Dừa khá trầm lắng. Trong câu chuyện, mọi người không còn mặn mà nhắc tới vụ bưởi cảnh Tết. Ông Nguyễn Luyện - hộ trồng bưởi cảnh lâu năm cho biết, vụ bưởi trước, do bị ảnh hưởng cơn bão số 12 nên hơn 100 chậu bưởi của gia đình ông mất trắng. Năm nay, ông kỳ vọng nhiều vào vụ bưởi Tết với 110 chậu bưởi được chăm bón kỹ từ đầu năm. Vậy mà, đợt mưa lũ lớn hồi tháng 11 làm ngập sâu cả vườn bưởi, sau đó trái rụng gần hết. Vườn bưởi bị mất mùa đến 70%.
Làng Hà Dừa thuộc vùng thấp trũng của xã Diên Thạnh nên bị ngập sâu trong đợt mưa lũ do ảnh hưởng bão số 8, số 9 năm 2018. Các chậu bưởi ngâm trong nước lũ lâu ngày bị rã bộ rễ nên cây bị rụng trái, héo lá… Theo các hộ trồng bưởi cảnh, sau khi nước lũ rút, người trồng bưởi đã cố gắng chăm sóc, bón phân để cây lấy lại sức, nuôi dưỡng những trái nhỏ kịp bán Tết. Tuy nhiên, thời tiết những tháng cuối năm rất bất lợi cho sự phát triển của cây bưởi. Mưa nhỏ nhưng kéo dài nhiều ngày khiến người trồng bưởi không thể bón phân, phun thuốc ngừa sâu bệnh. Do vậy, thời điểm này, những cây còn lại có trái nhưng lại không đạt, trái bị nám vàng, màu không đồng đều, màu lá nhợt nhạt, lá sâu...
Được biết, toàn thôn Trường Thạnh có khoảng 10 hộ trồng bưởi cảnh với gần 700 chậu. Số lượng bưởi bị mất mùa năm nay hơn 70%, có hộ mất trắng. Ông Nguyễn Chí Phong cho biết: “Năm nay, gia đình tôi trồng 100 chậu bưởi nhưng chỉ có 40 chậu đạt, có thể xuất bán trong dịp Tết, trong đó chỉ có ít chậu bưởi có 6 trái trở lên. Bạn hàng ở TP. Hồ Chí Minh đặt tôi 2 xe chậu bưởi loại 6 trái trở lên (33 chậu/xe) nhưng tìm khắp thôn chỉ được 18 chậu đạt yêu cầu. Tôi cũng tìm ở các xã lân cận như: Diên Phú, Diên Toàn, Diên Lạc… nhưng không có chậu bưởi nào đạt yêu cầu của khách hàng. Cộng thêm một số chậu bưởi của gia đình, tôi chỉ xuất được cho bạn hàng 1 xe vào ngày 20 tháng Chạp tới.
Tuy bưởi mất mùa, không có bưởi để bán nhưng giá bưởi cảnh lại không cao. Theo các hộ, chậu bưởi có từ 6 trái trở lên, cây đạt yêu cầu (màu trái xanh đậm, lá xanh mướt, trái rải đều), xuất bán tại vườn giá 1,8 triệu đồng. Trong khi đó, trước đây, giá của chậu bưởi như vậy là 2,5 triệu đồng và luôn được các đầu mối ở TP. Hồ Chí Minh tiêu thụ mạnh. Đối với những chậu bưởi dưới 6 trái, trước đây, các thương lái tại TP. Nha Trang thu mua với giá từ 800.000 đến hơn 1 triệu đồng nhưng hiện tại chỉ trả 500.000 đồng/chậu. Do tiếc công chăm sóc và để giữ giá trị của cây bưởi cảnh Hà Dừa nên một số hộ trồng bưởi quyết định không bán với giá rẻ, để cây lại nuôi dưỡng cho mùa sau.
MAI HOÀNG