Trong 2 ngày 22 và 23-4, chính quyền TP. Nha Trang đã hoàn thành tháo dỡ 45 căn nhà xây trái phép ở khu vực Đồng Rọ, thôn Vĩnh Xuân, xã Vĩnh Thái (TP. Nha Trang). Chính quyền thành phố đang quyết tâm dẹp vấn nạn này khi vẫn còn hàng trăm căn nhà xây trái phép ở đây.
“Chạy chính sách”
Đến khu vực Đồng Rọ vào những ngày đầu tháng 4, đập vào mắt chúng tôi là hàng chục ngôi nhà được dựng bằng tôn như những chiếc hộp vuông vắn nằm san sát nhau. Người dân trong khu vực cho biết, những ngôi nhà này mới được dựng lên hồi cuối năm 2018, đầu năm 2019. Ít ai có thể hình dung ra rằng, trước đó tại vị trí những ngôi nhà này là những đìa tôm sình lầy. Thực tế, cạnh những ngôi nhà mới mọc lên là hàng chục héc-ta đìa tôm phần thì bỏ hoang, phần thì vẫn được người dân tận dụng để sản xuất. Trong những căn nhà đó, có những người đến ở thật, nhưng có những người xây xong bỏ đó rồi treo biển bán, cho thuê.
Lãnh đạo UBND xã Vĩnh Thái cho biết, tình trạng xây dựng trái phép ở khu vực Đồng Rọ trở nên phức tạp sau khi có thông báo thu hồi đất Khu Trung tâm đô thị - hành chính của tỉnh vào tháng 10-2014. Đất trong khu vực chủ yếu là đất nông nghiệp, đìa tôm được người dân tự ý lấp, phân lô bán nền rồi xây nhà ở. Năm 2015, UBND xã Vĩnh Thái đã kiểm đếm được 143 căn nhà xây dựng trái phép trên khu vực được quy hoạch làm Khu Trung tâm đô thị - hành chính của tỉnh. Sau đó, chính quyền xã đã lập biên bản đề nghị tháo dỡ, khắc phục nguyên trạng ban đầu.
Trước tình hình tự ý xây nhà trên đất đìa ngày càng phức tạp, UBND xã Vĩnh Thái tiếp tục kiến nghị UBND TP. Nha Trang cho thành lập tổ công tác liên ngành tiến hành kiểm tra và tháo dỡ nhanh nhiều căn nhà trái phép. Tuy nhiên, tình trạng xây trái phép vẫn không giảm. Đến nay, qua kiểm tra sơ bộ, xã Vĩnh Thái phát hiện hơn 300 căn nhà xây trái phép tại khu vực này.
Bà Nguyễn Thị Xuân Lan - Phó Chủ tịch UBND xã Vĩnh Thái cho biết, trong số các hộ xây dựng trái phép, có một số hộ thật sự nghèo, không có nơi ở nên làm liều, còn đa số là các đối tượng dựng nhà để “chạy chính sách”, chờ khi dự án triển khai để hưởng đền bù.
Có hay không “dịch vụ” xây nhà
Khi chúng tôi tiếp xúc với những người dân có nhà trong khu vực Đồng Rọ, họ ví von những ngôi nhà hộp tôn, khung sắt là những “căn hộ chung cư” bởi chúng được xây dựng bởi một ê-kíp. Một phụ nữ tên D. cho biết, bà vào đây trông nhà cho người em trai “đang đi làm xa chưa về”. Căn nhà có diện tích hơn 100m2 mới được xây dựng năm 2018. “Họ xây căn nhà này chỉ 2 ngày là xong. Trong nhà có ngăn phòng tắm, nhà vệ sinh, phòng ngủ. Chỉ có cách trang trí bên trong là mỗi nhà mỗi khác. Giá một căn nhà như vậy khoảng 150 triệu đồng, nhà thầu sẽ giúp bắt điện, nước, thậm chí cả Internet”, bà D. cho hay.
Biết được chủ trương cưỡng chế nhà xây dựng trái phép nên từ sáng sớm ngày 22-4, ông Trần Minh Vương (xã Vĩnh Hiệp, TP. Nha Trang) đã huy động người quen đến tự nguyện tháo dỡ để bảo toàn tài sản. Theo ông Vương, gia đình ông mua lô đất này của một người tên Nhi với giá gần 300 triệu đồng. Chính bà Nhi đứng ra tổ chức xây dựng nhà tôn, khung sắt cho ông Vương với giá 170 triệu đồng. “Tôi mới chuyển về đây ở vài tháng nay. Tất cả vấn đề đất đai, xây dựng nhà cửa đến điện, nước đều do bà Nhi lo hết. Tôi biết mình sai vì đất này không được xây nhà, nhưng thấy xung quanh ai cũng xây ở nên làm liều”, ông Vương cho hay.
Không chỉ ông Vương, nhiều người mua đất, xây nhà ở đây đều nói thông qua một phụ nữ tên Nhi. Trước một căn nhà xây trái phép cũng có treo một biển quảng cáo rất lớn với nội dung: “Cửa hàng vật liệu xây dựng Ý Nhi - chuyên bán vật liệu xây dựng, sắt hộp kẽm, lưới B40, sửa chữa nhà ở và thi công lắp đặt điện, nước dân dụng”. Trao đổi với phóng viên, bà Nguyễn Thị Xuân Lan cho biết tại khu vực Đồng Rọ có một cửa hàng vật liệu xây dựng mang tên Ý Nhi, do bà Hồ Nguyễn Ý Nhi đứng tên. Cửa hàng này được UBND TP. Nha Trang cấp giấy phép kinh doanh năm 2018. Tuy nhiên, do cửa hàng nằm trong khu vực quy hoạch Khu Trung tâm đô thị - hành chính của tỉnh nên UBND xã đã kiến nghị UBND TP. Nha Trang rút giấy phép kinh doanh. Đầu năm 2019, UBND TP. Nha Trang đã thu hồi giấy phép nhưng cửa hàng này vẫn hoạt động.
Kiên quyết dẹp nạn xây nhà trái phép
Ngày 22-4, UBND xã Vĩnh Thái đã phối hợp với các lực lượng chức năng tiến hành cưỡng chế đối với 45 ngôi nhà xây dựng trái phép tại thôn Vĩnh Xuân. Từ sáng sớm, lực lượng chức năng đã có mặt tại khu vực Đồng Rọ để tiến hành biện pháp cưỡng chế. Trước đó, Công ty Cổ phần Điện lực Khánh Hòa, Viễn thông Khánh Hòa, Công ty Cổ phần Cấp thoát nước Khánh Hòa đã cho nhân viên đến cắt các dịch vụ điện, nước, cáp truyền hình, Internet liên quan đến các công trình bị tháo dỡ.
Theo ghi nhận của phóng viên, khu vực này chủ yếu là nhà hộp tôn, khung sắt, được dựng lên ở tạm. Điện và nước được kéo từ các hộ gia đình đã ở lâu năm gần đó và tính giá rất cao. Sau khi lực lượng chức năng đến, nhiều gia đình đã tự nguyện tháo dỡ công trình vi phạm để bảo vệ tài sản khỏi hư hỏng. Những công trình vắng chủ hộ thì lực lượng chức năng tháo dỡ tôn, khung sắt, di chuyển tài sản về nơi tập kết.
Lãnh đạo UBND xã Vĩnh Thái cho biết, lúc đầu kế hoạch sẽ tháo dỡ 45 căn nhà xây trái phép trong vòng 6 ngày. Tuy nhiên ngày đầu ra quân đã tháo dỡ được 25 căn nên kế hoạch rút gọn còn 2 ngày. Sau khi tháo dỡ 45 căn nhà xây dựng trái phép, xã sẽ tăng cường phối hợp với tổ liên ngành tuần tra, kiểm soát và xử lý nghiêm các vi phạm về trật tự xây dựng, không cho tái chiếm lại khu vực đã tháo dỡ. Cụ thể, lực lượng chức năng sẽ bố trí 3 chốt chặn, gồm: Đìa Tượng vào Đồng Rọ, đường Phong Châu vào Đìa Tượng và khu vực giáp ranh dự án Thanh Phong.
Ông Nguyễn Sỹ Khánh - Phó Chủ tịch UBND TP. Nha Trang cho biết, đã chỉ đạo UBND xã Vĩnh Thái thực hiện nghiêm việc bảo vệ khu vực mới tháo dỡ xong, đồng thời tiếp tục lên kế hoạch tháo dỡ các căn nhà xây trái phép còn lại theo hình thức cuốn chiếu. Tại các xã, phường khác có tình trạng xây dựng trái phép trong vùng quy hoạch, hoặc hình thành khu dân cư tự phát cũng sẽ thực hiện như xã Vĩnh Thái. UBND TP. Nha Trang quyết tâm ngăn chặn, đẩy lùi vấn nạn này trong thời gian tới.
VĂN KỲ
Trong kỳ họp bất thường HĐND tỉnh mới đây, ông Lê Đức Vinh - Chủ tịch UBND tỉnh cho rằng, để xảy ra tình trạng xây dựng trái phép tràn lan là do có sự buông lỏng quản lý của các cấp chính quyền, từ cơ sở đến cấp huyện, cấp tỉnh trong suốt thời gian dài. Để hạn chế tình trạng này, thời gian tới, Công an tỉnh phải quản lý chặt việc cư trú, kiên quyết xử lý cư trú bất hợp pháp. Công ty Cổ phần Cấp thoát nước Khánh Hòa và Công ty Cổ phần Điện lực Khánh Hòa không ký hợp đồng cung cấp điện, nước đối với các trường hợp vi phạm; kiên quyết xử lý các hộ cho đấu nối điện, nước để xây dựng trái phép.