Phiên tòa xét xử 5 bị cáo (BC) do liên quan đến các sai phạm tại dự án Khu đô thị (KĐT) Hoàng Long cho thấy, công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư (BT-HT-TĐC) tại dự án này còn bị buông lỏng.
71 hồ sơ phải xác minh lại
Như Báo Khánh Hòa đã đưa tin, năm 2015, sau khi tỉnh chấp thuận đầu tư dự án KĐT Hoàng Long tại phường Phước Long, Nha Trang (Công ty TNHH MTV Đầu tư xây dựng và địa chất UPGC - Công ty UPGC là chủ đầu tư), UBND TP. Nha Trang đã phê duyệt phương án BT-HT-TĐC. Số tiền bồi thường dự kiến hơn 313 tỷ đồng. Hội đồng BT-HT-TĐC KĐT Hoàng Long (viết tắt là hội đồng) được kiện toàn với 11 thành viên, trong đó, ông Lê Huy Toàn (Phó Chủ tịch UBND TP. Nha Trang, sinh năm - SN - 1964, trú phường Phước Hòa, Nha Trang) làm chủ tịch, bà Vũ Thị Mai Hương (Chủ tịch UBND phường Phước Long, SN 1969, trú phường Phước Long, Nha Trang) là thành viên. Tổ công tác giúp việc cho hội đồng gồm 7 người: Đỗ Thế Vinh (đại diện Công ty UPGC, tổ trưởng), Nguyễn Ngọc Khánh (nhân viên Công ty UPGC), Châu Trần Thái Huyền (cán bộ Phòng Tài nguyên và Môi trường TP. Nha Trang), Huy Tôn Hạnh (đại diện hộ dân có đất bị thu hồi), Võ Đức Cường (SN 1979, công chức địa chính - xây dựng - đô thị - môi trường UBND phường Phước Long), Võ Mỹ (SN 1962, chuyên viên Phòng Quản lý đô thị TP. Nha Trang) và Lương Như Giáp (SN 1985, chuyên viên Phòng Tài chính - Kế hoạch TP. Nha Trang).
Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ tại dự án giai đoạn 2014 - 2016, BC Hương và Cường đã vi phạm các quy định về BT-HT-TĐC; BC Toàn, Mỹ, Giáp đã thiếu trách nhiệm, không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ nhiệm vụ được giao, qua đó, gây thiệt hại gần 280 triệu đồng; UBND TP. Nha Trang phải ra quyết định hủy bỏ 71/77 trường hợp đã có quyết định BT-HT-TĐC để xác minh lại từ đầu.
Quá tin tưởng hay chủ quan?
Tại phiên tòa, 5 BC cho biết đều nắm rõ các nhiệm vụ được phân công nhưng do quá tin tưởng cấp dưới hoặc đồng nghiệp, do bận quá nhiều việc, nên không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ. Tuy vậy, các BC không nhận bất kỳ lợi ích vật chất nào (?).
BC Cường, Mỹ khai nhận, nhiều trường hợp không kiểm tra thực tế nhưng vẫn ký vào biên bản kiểm kê hiện trạng (do Vinh, Khánh lập khống) để đưa vào hồ sơ. Còn BC Hương thừa nhận tổ chức họp xét nguồn gốc đất tại UBND phường dựa trên hồ sơ chuẩn bị sẵn, không đối chiếu, kiểm tra, từ đó ký ban hành, ký xác nhận vào nhiều giấy tờ. Tuy BC có chỉ đạo niêm yết công khai phương án bồi thường tại trụ sở UBND phường và tại khu dân cư nơi có đất bị thu hồi, nhưng không kiểm tra việc thực hiện. BC khai không nhớ rõ đã tổ chức họp trực tiếp với hộ dân nơi có đất bị thu hồi, nhưng nếu hồ sơ có biên bản họp dân, có chữ ký của BC thì thực tế có họp.
Còn BC Toàn khai vẫn chủ trì các cuộc họp của hội đồng để xét, phê duyệt phương án BT-HT-TĐC trong khi thành phần tham gia hầu hết là thành viên tổ công tác, không phải thành viên hội đồng. Các hồ sơ trình tại cuộc họp đều đầy đủ nên khó phát hiện hồ sơ có vấn đề hay không (?). BC cũng đã chỉ đạo kiểm tra nhưng không thể hiện bằng các văn bản cụ thể. BC còn cho rằng, UBND phường Phước Long là một cấp chính quyền cơ sở có nhiệm vụ tham mưu, khi cấp này không kiểm soát chặt chẽ thì sẽ xảy ra sai sót nối tiếp sai sót. BC thừa nhận đã thiếu kiểm tra, giám sát các nội dung tham mưu của cấp dưới cũng như kết quả thực hiện của tổ công tác, UBND phường.
Thực tế, Vinh, Khánh, Hạnh đã hợp thức hóa, làm giả hàng loạt hồ sơ để đủ điều kiện được xét duyệt cấp đất TĐC. Ví dụ, trong hồ sơ của hộ L.V.H., phiếu xác nhận kết quả đo đạc và trích đo địa chính hoàn toàn khác nhau, nên từ loại đất nông nghiệp được chuyển thành đất ở. Trường hợp T.T.T.G, thực tế đất trống, hồ sơ lại lưu hình ảnh mái tôn, nhà ở, sau này xác định được là nhà nơi khác, dẫn tới hộ này được nhận hàng trăm triệu đồng bồi thường, giải tỏa... 3 đối tượng trên đã bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội giả mạo trong công tác. Theo nhân chứng Hạnh, trong danh sách có quyết định BT-HT-TĐC, tại thời điểm ông làm tổ trưởng dân phố, có 16 hộ không sống tại địa phương. Ông cũng xác nhận tại khu dân cư không hề tổ chức cuộc họp trực tiếp với dân về phương án bồi thường. Nhân chứng Huyền tuy cũng ký vào biên bản mà không đi thực tế nhưng khi thấy xuất hiện giấy tờ bất thường lưu trong hồ sơ đã báo cáo lãnh đạo làm văn bản tham mưu kiểm tra lại, nhưng sau đó thành phố vẫn chỉ đạo tiếp tục thực hiện. Huyền đã được miễn xem xét trách nhiệm hình sự do có đóng góp tích cực trong quá trình điều tra.
Làm mất lòng tin của người dân
Sau 2 ngày xét xử và nghị án, chiều 28-2, Tòa án nhân dân tỉnh đã tuyên phạt 2 BC Hương và Cường cùng mức 1 năm 6 tháng tù về tội vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, TĐC khi Nhà nước thu hồi đất; BC Toàn 9 tháng tù; Mỹ 6 tháng tù; Giáp 6 tháng tù nhưng cho hưởng án treo cùng về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Mức án tuyên cho 5 BC đều cao hơn đề nghị của viện kiểm sát cùng cấp. |
Hội đồng xét xử nhận định, BC Hương, với tư cách chủ tịch UBND phường, đã không làm đúng trách nhiệm trong quá trình thực hiện dự án khi ký ban hành, ký xác nhận vào nhiều loại giấy tờ (đều do Vinh, Khánh, Hạnh làm giả, khai khống) mà không kiểm tra, xác minh. BC Cường thì không tham mưu cho BC Hương về chuyên môn, không trực tiếp đi kiểm tra, xác minh, kiểm kê theo quy định mà vẫn ký nháy trên các tài liệu do Vinh, Khánh, Hạnh đưa rồi trình BC Hương ký. Do đó, hình phạt của Cường phải tương đương BC Hương.
BC Toàn đã tổ chức các cuộc họp xét duyệt và quyết định phê duyệt phương án BT-HT-TĐC với sự tham gia không đúng thành phần theo quyết định thành lập hội đồng. BC cũng không kiểm tra, không có cơ chế giám sát kết quả thực hiện của tổ cổng tác. Điều này dẫn đến hội đồng xét duyệt thông qua và quyết định BT-HT-TĐC không đúng đối tượng, sai diện tích, nguồn gốc đất, nhà. Hành vi thiếu trách nhiệm của BC đã gây thiệt hại như cáo trạng truy tố nên cần xử phạt nghiêm.
Các BC Mỹ, Giáp không thực hiện đầy đủ nhiệm vụ, tuy không đi kiểm tra, kiểm kê, xác minh thực tế nhưng vẫn ký tất cả biên bản kiểm kê hiện trạng do Vinh, Khánh, Hạnh đưa, thể hiện sự thiếu trách nhiệm trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.
Được biết, đối với 5 cá nhân khác là thành viên hội đồng, cán bộ đo vẽ, cảnh sát khu vực, hộ dân, tòa đã trả hồ sơ yêu cầu điều tra làm rõ nhưng viện kiểm sát vẫn giữ nguyên quan điểm truy tố, do đó, hội đồng xét xử kiến nghị tiếp tục điều tra làm rõ, nếu đủ căn cứ đề nghị xử lý theo quy định để tránh bỏ lọt tội phạm.
N.BÌNH