Đó là lời cảnh báo khiến nhiều đại biểu dự hội nghị đối thoại về giá dịch vụ lưu trú do Chi hội Khách sạn (Hiệp hội Du lịch Nha Trang - Khánh Hòa) tổ chức phải giật mình. Và khi nhìn vào cơ cấu khách du lịch, về chất lượng và giá cả dịch vụ du lịch Nha Trang - Khánh Hòa hiện nay, lời cảnh báo ấy phần nào có cơ sở.
Những năm gần đây, lượng khách du lịch quốc tế đến Nha Trang - Khánh Hòa tăng chóng mặt. Năm 2018, Khánh Hòa đón 6,3 triệu lượt khách, trong đó có khoảng 2,8 triệu lượt khách quốc tế. Chỉ trong khoảng 5 năm, lượng khách quốc tế đến Khánh Hòa tăng gấp 4 lần (năm 2013 hơn 700.000 lượt khách). Điều đáng lo ngại, lượng khách du lịch Trung Quốc, Nga đi tour giá rẻ tăng đột biến, trong khi lượng khách chi tiêu cao từ các nước Tây Âu, Úc, Bắc Mỹ… lại giảm. Thống kê quốc tịch khách năm 2018 của Sở Du lịch cho thấy, lượng khách du lịch Đức đến Khánh Hòa chỉ bằng 38,2% (10.729/28.099) so với năm 2013, tương tự khách Pháp bằng 38,6% (12.346/31.990), khách Anh chỉ bằng 48,6% (14.231/29.290 khách), khách Úc bằng 51,8% so với năm 2013 (22.411/43.305 khách), khách Mỹ bằng 59,5% ( 21.192/35.6310)... Trong khi đó, khách Trung Quốc tăng hơn 68 lần (27.786/1.893.360 khách), khách Nga tăng gần 3 lần (442.982/148.932). Hiện tại, lượng khách du lịch của Trung Quốc và Nga (chủ yếu đi tour giá rẻ) chiếm đến hơn 80% lượng khách quốc tế đến với xứ Trầm Hương.
Nỗi lo Nha Trang - Khánh Hòa trở thành điểm du lịch giá rẻ không hề mơ hồ, mà đang diễn ra ngay trước mắt. Trước sự tăng trưởng nóng của lượng khách du lịch, các nhà đầu tư đã ồ ạt xây dựng khách sạn, lượng phòng khách sạn tăng cao đã dẫn đến nguy cơ bị thừa phòng. Thời gian gần đây, nhiều đơn vị lữ hành chuyên phục vụ khách du lịch giá rẻ đã quay trở lại ép giá phòng. Nhiều khách sạn đã chấp nhận giảm giá phòng để giành khách. Và đương nhiên, trong thời buổi vật giá đều tăng, tiền lương của người lao động càng tăng, các khách sạn đã phải cắt giảm nhân sự, giảm chất lượng dịch vụ… để bán giá phòng thấp nhưng vẫn có lời. Tại buổi đối thoại, ông Nguyễn Minh Nhựt - Tổng quản lý Khu du lịch Hòn Tằm đã kêu gọi các khách sạn không nên giảm giá phòng, bởi giảm giá, giảm chất lượng là đánh mất mình, đánh mất thương hiệu du lịch Nha Trang - Khánh Hòa. Tiếc thay, điều đó đang xảy ra.
Cùng với việc chất lượng dịch vụ lưu trú giảm, việc lượng khách du lịch quá lớn đổ xô đến Khánh Hòa đã khiến môi trường du lịch của Khánh Hòa bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Không còn là Nha Trang yên bình, thay vào đó là sự chật chội, đông đúc ở các điểm tham quan mua sắm, tình trạng kẹt xe liên tục trên các tuyến đường trung tâm thành phố… Không những vậy, văn hóa du lịch của Nha Trang - Khánh Hòa đang bị sút giảm. Thay cho thái độ thân thiện mến khách, nhiều nhà hàng hải sản đang phục vụ khách theo kiểu “bất cần”, bởi đơn giản đối tượng mà họ hướng đến là những đoàn khách ngoại quốc. Những kiểu phục vụ xuê xoa dành cho khách đoàn dần chiếm chỗ kiểu phục vụ văn minh lịch sự dành cho khách hạng sang đến từ châu Âu, Bắc Mỹ như trước đây… Nhiều chuyên gia du lịch đã bày tỏ lo lắng cho sự đi xuống của văn hóa du lịch Nha Trang - Khánh Hòa.
Đến lúc này, lượng khách du lịch đến Nha Trang - Khánh Hòa đã gấp 10 lần so với dân số Nha Trang. Không gian du lịch của Nha Trang ngày càng chật chội, khả năng tiếp nhận thêm khách du lịch ngày càng ít. Để du lịch Nha Trang - Khánh Hòa phát triển bền vững, cần có sự thay đổi về chất hơn là sự tăng trưởng về lượng khách. Hơn bao giờ hết, ngành Du lịch Khánh Hòa cần phải có giải pháp để điều chỉnh, hạn chế dần việc đón khách giá rẻ, thu hút lượng khách quốc tế có mức chi tiêu cao. Trong kế hoạch triển khai Chương trình du lịch Khánh Hòa năm 2019 do UBND tỉnh vừa ban hành, có đưa ra giải pháp: đẩy mạnh xúc tiến du lịch ở nước ngoài, với mục tiêu ưu tiên khôi phục thị trường khách Tây Âu, Bắc Mỹ, Úc và chọn lọc, hướng đến khai thác phân khúc thị trường khách có mức chi tiêu cao của Trung Quốc và Nga; phát triển hơn nữa thị trường khách Hàn Quốc. Hy vọng, ngành Du lịch Khánh Hòa sẽ có những chương trình hành động cụ thể để thực hiện mục tiêu này!
XUÂN THÀNH