Quả tai chua không xa lạ với người miền Bắc, nhưng với người miền Nam có lẽ ít người biết đến. Đó là loại quả đặc biệt dùng làm gia vị nấu chua hay kho cá giống như các loại rau gia vị nấu chua khác như: Me, lá giang, quả bứa, dọc, cà chua, dứa, muỗm, nhót, sấu, khế… Tôi biết đến quả tai chua là do một chị đồng nghiệp quê Phú Thọ, mỗi lần về phép hay mang tai chua được chế biến khô vào biếu bạn bè mỗi người một ít.
 |
Quả tai chua có hình dạng giống như quả ổi nhưng lại có những đường tạo múi, bên ngoài là lớp vỏ mỏng rồi đến lớp thịt dày và có một hạt mềm. Đặc biệt, nếu quả tai chua rất chua thì hạt bên trong lại có vị chua chua, ngọt ngọt dễ ăn.
Hiện nay, tai chua khô đã qua sơ chế từ trái tươi được tiêu thụ khắp mọi miền đất nước và cả xuất ngoại. Người ta thu mua quả tai chua tươi về, thái mỏng rồi phơi sấy cho khô. Một gia đình làm công nghiệp có thể có đến 4 lò sấy. Bình quân 10kg tai chua tươi cho ra thành phẩm 1kg khô. Tất cả các công đoạn từ thái đến sấy đều làm bằng máy. Tai chua thành phẩm (khô) có mùi thơm đặc trưng và vẫn giữ vị chua. Từ quả ban đầu hơi thô kệch, xấu xí, tai chua đã trở thành một loại rau gia vị dùng để nêm nếm.
Tai chua khô dùng nấu chua hay nấu ngọt đều ngon. Cá tươi mua về nấu ngọt cùng với thơm, cà chua, bỏ thêm vài miếng tai chua, nêm thêm ít thì là, nồi canh rất ngon, có vị chua nhẹ. Nếu nấu canh chua thì lượng tai chua phải nhiều hơn. So với me có vị chua gắt hay lá giang có vị chua hơi chát thì tai chua có vị chua thanh nhưng đầm bởi không quá chua và rất thơm. Đặc biệt, miếng tai chua trong nồi canh ăn rất ngon. Nếu nấu chua với me chỉ lấy nước, hay lá giang càng ăn càng chua, thì miếng tai chua không chỉ tạo ra vị đậm đà, mà còn là một trong những gia vị xen kẽ với bạc hà, giá, bắp chuối, khi ăn miếng tai chua mềm, hơi sựt sựt, rất hấp dẫn.
Tai chua có thể dùng để kho cá. Đặc biệt là cá bống kho tiêu. Cá bống làm sạch, ướp tiêu, đường mắm, bột ngọt, màu kho cá… Có người nấu tai chua cho mềm dằm nát mới cho vào nồi cá kho, có người rửa tai chua rồi cho vào kho. Cách nào cũng ngon, tạo cho nồi cá kho có vị và mùi thơm đặc trưng.
Tai chua dùng làm gia vị nấu nước riêu cua cũng rất ngon. Cua lọc kỹ, lấy nước. Nước sôi bỏ cà chua và ít tai chua. Tai chua làm nên vị ngon độc đáo của bát canh riêu (hay bún riêu), vị chua mà thanh, lại thêm chút xíu vị ngọt. Tai chua cũng có thể thay thế lá giang trong món gà nấu lá giang hay các món lẩu chua. Hay đơn giản hơn nữa, tai chua có thể bỏ vào nồi nước luộc rau muống cũng ngon không kém.
Giờ đây, tai chua khô đóng gói có bán ở siêu thị hay trên các trang bán hàng online.
BÌNH AN
